Ομιλία στην επιτροπή Οικονομικών για τον προϋπολογισμό 2012

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,Για κάθε κυβέρνηση, η ψήφιση του Προϋπολογισμού αποτελεί την κορυφαία νομοθετική πρωτοβουλία και τη μεγαλύτερη πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει. Φέτος, η πρωτοβουλία αυτή αποκτά μια ιδιαίτερη διάσταση, καθώς προέρχεται από μία Κυβέρνηση διαφορετική.

Μια Κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης που προέκυψε μετά τη σύγκλιση των πολιτικών δυνάμεων και ευθυγραμμίζεται με το αίσθημα του λαού μας. Μια Κυβέρνηση της οποίας η ύπαρξη αποτελεί, από μόνη της, ένα σημαντικό βήμα για τη σωτηρία της χώρας.

Έτσι, σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια που η συζήτηση για τον προϋπολογισμό συνηθιζόταν να γίνεται σε κλίμα έντονης κομματικής αντιπαράθεσης και νοούνταν ως πεδίο για άγονες αντεγκλήσεις και μικροκομματικές πρακτικές, σήμερα βρισκόμαστε εδώ, με την ωριμότητα που κατακτήσαμε συλλογικά μέσα από την κρίση, για να συνεννοηθούμε στη βάση της λογικής και του εθνικού συμφέροντος.

Αυτή δεν είναι η μόνη ιδιαιτερότητα του φετινού προϋπολογισμού. Θα σας θυμίσω πως ο προϋπολογισμός αυτός ουσιαστικά συντάχθηκε από μία κυβέρνηση, εγκρίθηκε από μία άλλη και θα  υλοποιηθεί από μια τρίτη, αυτή που θα προκύψει από τις προσεχείς εκλογές.Και αυτό δεσμεύει όλους μας για την πιο προσεκτική αξιολόγησή του και την κατά το δυνατόν πιστή εφαρμογή του.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Όλοι θα θέλαμε να ήμασταν σε θέση να πούμε ευχάριστα πράγματα, αντί να μιλήσουμε πάλι για δυσκολίες. Όλοι θα θέλαμε να συντάξουμε έναν ιδανικό προϋπολογισμό, προσανατολισμένο σε ένα πρότυπο που δεν θεμελιώνει απλώς, αλλά επεκτείνει το κοινωνικό κράτος.

Ωστόσο, στην προετοιμασία των οικονομικών στοιχείων για το 2012 βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη σκληρή πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα που μπορούμε να την υπερβούμε και σταδιακά να την ανατρέψουμε μόνον στη βάση της αλήθειας.

Σε ένα οικονομικό περιβάλλον που κατέρρευσε γιατί βασίστηκε σε σαθρά θεμέλια και σε μια οικονομία που επί χρόνια στηρίχθηκε σε δανεική και επίπλαστη ευημερία, δεν έχουμε παρά να αντιπροτείνουμε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που θα μας οδηγήσει με αξιώσεις σε μια νέα εποχή.

Και σε ένα πολιτικό σύστημα που εθίστηκε στα εύκολα και ωραία λόγια και σε εντυπωσιασμούς, δεν έχουμε παρά να πούμε την αλήθεια και, με αυτήν ως αφετηρία, να βρούμε λύσεις στα εθνικά μας προβλήματα.

Τα τελευταία δύο χρόνια σηματοδοτήθηκαν από μια μεγάλη συλλογική προσπάθεια προς την κατεύθυνση της σωτηρίας της χώρας.

Μια προσπάθεια που ξεκίνησε από την πολιτική ηγεσία και στηρίχθηκε έμπρακτα από τον ελληνικό λαό, με μεγάλες θυσίες που άλλαξαν άρδην την καθημερινότητα αλλά και την προοπτική του.

Μια προσπάθεια που μας οδήγησε να «ενηλικιωθούμε» απότομα, να προσαρμοστούμε επώδυνα σε νέες συνθήκες, να τολμήσουμε γρήγορα διαρθρωτικές αλλαγές και να αναστρέψουμε σε μικρό διάστημα τις πρακτικές ετών.

Κύριο μέλημά μας ήταν – και παραμένει – η ασφάλεια και η ευημερία της χώρας. Και προϋποθέσεις γι’ αυτό είναι η αποφυγή, με κάθε τρόπο, της χρεοκοπίας, και η εξασφάλιση της παραμονής της χώρας μας στην ευρωζώνη.

Μια ευρωζώνη που βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με τη σοβαρότερη κρίση της ιστορίας της.

Μια ευρωζώνη που βλέπει τις αγορές, ελεύθερες, ασύδοτες, ανεξέλεγκτες και επιθετικές να χτυπούν την πόρτα χτες της Ελλάδας της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας ,σήμερα της Ιταλίας, αύριο της Γαλλίας και της Ουγγαρίας που μέχρι πέρσι δυσφορούσε για τον μηχανισμό διάσωσης της Ελλάδας.

Μια ευρωζώνη που βιώνει τις βίαιες κι επικίνδυνες αναταράξεις της παγκόσμιας απελευθέρωσης των χρηματοοικονομικών προϊόντων και η οποία πασχίζει να συνεχίσει να αποτελεί μία από τις σταθερές σε ένα ασταθές παγκόσμιο οικονομικό σύστημα.

Όμως σε αυτή και μόνο σε αυτή τη γεωγραφική, θεσμική, οικονομική και ιστορική περιοχή οφείλουμε και πρέπει να διασφαλίσουμε την προοπτική του ελληνικού κράτους, του ελληνικού έθνους.

Αυτήν την προοπτική επιβάλλεται σήμερα να συνεχίσουμε να την υπερασπιζόμαστε έμπρακτα, έχοντας απέναντί μας, πέρα από τα δικά μας εθνικά προβλήματα, όλες αυτές τις δύσκολες διεθνείς οικονομικές συνθήκες αλλά και το ευρύτερο θεσμικό, πολιτικό και προβληματικό, όπως αποδεικνύεται, πλαίσιο της Ευρωζώνης.

Αυτήν την προοπτική πρέπει να διασφαλίσουμε  μέσα από τον οικονομικό προγραμματισμό του 2012, ο οποίος δεν είναι νούμερα και ασκήσεις επί χάρτου, αλλά μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού που θα βγάλει σταδιακά την Ελλάδα από το σημερινό αδιέξοδο.

Ενός σχεδιασμού που θα διαμορφώσει ένα υγιές οικονομικό περιβάλλον, θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα και θα ενισχύσει την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας.

Ενός σχεδιασμού που θα αξιοποιήσει το ανθρώπινο δυναμικό και θα συντελέσει στην ανάπτυξη της περιφέρειας, θα ενισχύσει την κοινωνική συνοχή. Την ίδια ώρα, θα πρέπει να πείσουμε τους πολίτες πως υπάρχει σχέδιο για την έξοδο από την κρίση, υπάρχει ακόμα ελπίδα, υπάρχουν λύσεις, υπάρχει αποτέλεσμα ,άρα αξίζει τον κόπο η προσπάθεια.

Πίσω και πέρα από τον δύσκολο φετινό προϋπολογισμό, θα πρέπει να συνεχίσουμε να οραματιζόμαστε την Ελλάδα που θέλουμε.

Να θυμόμαστε πως όλες αυτές οι δοκιμασίες και τα μέτρα δεν αποτελούν αυτοσκοπό, αλλά γίνονται για να διαμορφώσουμε για τη χώρα μας τις συνθήκες για να επιβιώσει -και για τους πολίτες της να βρουν  την ασφάλεια και την ευημερία που τους αξίζουν.

Και να θυμόμαστε πως προϋπόθεση για να δημιουργήσουμε αυτήν την Ελλάδα είναι η εξυγίανση και το νοικοκύρεμα των δημόσιων οικονομικών.

Υπό αυτό το πρίσμα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι , ο Προϋπολογισμός του 2012 σηματοδοτεί το πέρασμα από την απαισιοδοξία και την κακοδαιμονία του παρελθόντος σε μια νέα αφετηρία για τη χώρα μας.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

Ο προϋπολογισμός αυτός αποτυπώνει, μια κυρίαρχη, ιστορική, στρατηγική εθνική επιλογή. Την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ.

Ο προϋπολογισμός αυτός διατρέχεται και υπηρετεί μια σπουδαία, επίσης κυρίαρχη, εξίσου στρατηγική εθνική και ιστορική ιδέα. Την ουσιαστική ένταξη και την ισότιμη συμμετοχή της πατρίδας μας στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Φτάσαμε πρόσφατα στο σημείο οι δύο αυτές θεμελιώδεις κατακτήσεις, κατακτήσεις που πετύχαμε με προσήλωση και με μεγάλη προσπάθεια του ελληνικού λαού, όχι απλώς να μην θεωρούνται δεδομένες, αλλά να αμφισβητούνται ως προς τη βιωσιμότητά τους, μαζί με τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους και  της εθνικής οικονομίας.

Οι αιτίες γι’ αυτό είναι πολλές. Όμως δεν ωφελεί τη συζήτηση αυτή να αρχίσουμε με την αναζήτηση και τον επιμερισμό των ευθυνών.

Νομίζω ότι αρκεί, και είναι μάλιστα απόλυτα σημαντικό, να τονιστεί από όλες τις πολιτικές δυνάμεις – τις δυνάμεις που στηρίζουν συμμετέχοντας την Κυβέρνηση του Πρωθυπουργού κ. Παπαδήμου αλλά και όσες άλλες το επιθυμούν – η συμφωνία τους με τις δύο αυτές εθνικές επιλογές.

Η συμφωνία τους για το αν η Ελλάδα, συμμεριζόμενη τις ευρωπαϊκές  αξίες της προόδου και της κοινωνικής αλληλεγγύης και συμμετέχοντας στην προσπάθεια αυτή, θα αποτελέσει ενεργό και αναπόσπαστο μέρος της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Για το αν, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η πατρίδα μας θα συνδέσει την πορεία της, τη μοίρα της, το ιστορικό της πεπρωμένο και τη μελλοντική της εξέλιξη με την ευρωπαϊκή ταυτότητα, με την ευρωπαϊκή συγκρότηση, με την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Η θετική απάντηση συνεπάγεται αυτόματα, αυτοδίκαια και αυτονόητα και την παραμονή της χώρας στην ασφάλεια και τη σταθερότητα της νομισματικής Ένωσης, κάτι που αποτελεί κοινό τόπο των πολιτικών θέσεων της συντριπτικής πλειοψηφίας των κοινοβουλευτικών κομμάτων και της βούλησης του ελληνικού λαού.

Απαντώντας όμως θετικά – αν εννοούν ειλικρινά την απάντησή τους – τα  υπόλοιπα κόμματα θα πρέπει να αναζητήσουν, να συζητήσουν και να απαντήσουν στο πώς ακριβώς θα επιτευχθούν όλα αυτά.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ας πούμε τα πράγματα με το όνομά τους.

Αναγκαία συνθήκη για να παραμείνουμε στην ευρωπαϊκή Συνθήκη είναι η βιώσιμη δημοσιονομική θέση του ελληνικού κράτους.

Χωρίς μια καθαρή στρατηγική για την απομείωση του δημοσίου χρέους θα επιταχύνουμε την αποσύνθεση  της δημόσιας εικόνας μας και την ίδια την βιωσιμότητα της οικονομίας μας, της κοινωνίας μας, της ίδιας της κρατικής μας υπόστασης.

Η στρατηγική αυτή έχει με τη σειρά της ως αναγκαία συνθήκη -και όχι ως εύκολο σύνθημα- έναν απαραίτητο όσο ποτέ και αναγκαίο όσο τίποτα άλλο όρο: Τα πρωτογενή πλεονάσματα.

Ο προϋπολογισμός αυτός είναι ο πρώτος, μετά από χρόνια, που θα οδηγήσει σε πρωτογενή πλεονάσματα σε ποσοστό 1,1% του ΑΕΠ, δηλαδή πλεονάσματα της τάξης σχεδόν των 2,4 δις. Ευρώ.

Η σημασία ενός προϋπολογισμού με πρωτογενές ταμειακό πλεόνασμα είναι ξεχωριστή, ειδικά αν πρόκειται για το ελληνικό κράτος στην κρίσιμη, οριακή κατάσταση στη οποία έχει περιέλθει.

Δημιουργία δημοσιονομικών πλεονασμάτων σημαίνει ότι το ελληνικό δημόσιο οικονομικό σύστημα στον πυρήνα του δεν έχει ανάγκη από εξωτερικές δυνάμεις για να συνεχίσει τη λειτουργία του. Σημαίνει ,επίσης , ότι η χώρα κάθεται διαφορετικά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους εταίρους μας.

Δημοσιονομικά πλεονάσματα σημαίνει ότι το δημόσιο χρέος, αυτός ο εφιάλτης που απειλεί το ελληνικό κράτος, παύει να διογκώνεται και αρχίζει, έστω δειλά και οριακά, να ξεφουσκώνει και να αποκλιμακώνεται.

Η επίτευξη πλεονασμάτων έχει πολλαπλή σημασία – οικονομική, πολιτική και συμβολική.

Γιατί έτσι στέλνουμε το μήνυμα στους εταίρους μας αλλά και στις αγορές ότι η Ελλάδα είναι εδώ και είναι αποφασισμένη. Αντιμετωπίζει το πρόβλημα και κερδίζει τις πρώτες μάχες στον αμείλικτο πόλεμο του χρέους.

Πρέπει μάλιστα να τονίσουμε ότι η ορατή προοπτική  πλεονάσματος για  το 2012 αποτέλεσε κεντρικό επιχείρημα για την επίτευξη της απόφασης της 26^ης Οκτωβρίου.

Επιπλέον, στέλνουμε το μήνυμα στον ελληνικό λαό που τόσο πιέζεται και υφίσταται πρωτοφανείς στερήσεις, ότι αυτή η προσπάθεια δεν είναι ούτε χαμένη ούτε μάταια, αλλά μπορεί να οδηγήσει και θα οδηγήσει στο σημείο που θα αντικρύσουμε ξανά την ελπίδα.

Αν αναλογιστούμε λοιπόν τη δημοσιονομική κατάσταση και το ύψος του δημοσιονομικού ελλείμματος τα προηγούμενα χρόνια, θα παραδεχτούμε ότι πρόκειται ασφαλώς για ένα μεγάλο επίτευγμα που δεν θα γινόταν εφικτό χωρίς τις μοναδικές θυσίες του ελληνικού λαού που εισέφερε και εισφέρει τα μέγιστα αυτά τα δύο χρόνια.

Ας μην ξεχνάμε ότι το έλλειμμα ήταν 15,4% του ΑΕΠ το 2009, κατέβηκε στο 10,6% το 2010, διαμορφώνεται στο 9% το 2011 και αναμένεται να φτάσει στο 5,4% το 2012.

Πρόκειται για μια πρωτοφανή αποκλιμάκωση, που όμοιά της δεν έχει ποτέ επιτύχει άλλο κράτος στη σύγχρονη ιστορία.

Πρέπει μάλιστα να συνυπολογίσουμε ότι η ραγδαία αυτή μείωση έγινε δυνατή μέσα σε συνθήκες ύφεσης, με το ΑΕΠ να συρρικνώνεται αθροιστικά κατά 12% τα τέσσερα τελευταία χρόνια.

Πέρα από τις θυσίες αυτές, η μεγάλη αυτή επιτυχία – επιτρέψτε μου να πω αυτή η οδυνηρή επιτυχία λόγω την μεγάλων θυσιών του ελληνικού λαού – δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τα αποτελέσματα της απόφασης της 26^ης Οκτωβρίου.

Με την απόφαση της 26^ης Οκτωβρίου, το δημόσιο χρέος μειώνεται κατά 47 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, δηλαδή κατά 100 περίπου δις ευρώ.

Η μείωση αυτή αλλάζει κυριολεκτικά τα δεδομένα στην εξυπηρέτηση και στην ίδια τη φύση και τη δομή του δημοσίου χρέους.

Γιατί πρώτον, όταν θα έχει εφαρμοστεί πλήρως η απόφαση και ύστερα από τις δικές μας, προσεκτικές και αποτελεσματικές πολιτικές, το 2020 το χρέος θα προσεγγίζει το 120% του ΑΕΠ, με πλεονασματικούς προϋπολογισμούς και απολογισμούς που θα συμβάλλουν στη συνεχή του απομείωση.

Φανταστείτε κυρίες και κύριοι συνάδελφοι την εικόνα: τη διαγραμματική αποτύπωση μιας γραμμής που από τον κόκκινο συναγερμό του 2009, του 2010 και του 2011 , θα βρίσκεται πλέον σε συνεχή κάθοδο και θα στέλνει το σήμα στους δανειστές μας, στους επενδυτές και σε όποιον μας αμφισβητεί ότι η Ελλάδα έχει ένα χρέος ελεγχόμενο, είναι κυρίαρχη και μπορεί να σταθεί στα πόδια της.

Δεύτερο, επίσης εξαιρετικά σημαντικό αποτέλεσμα της συμφωνίας είναι οι άμεσες δημοσιονομικές επιπτώσεις στους προϋπολογισμούς τα επόμενα χρόνια.

Ήδη για τον προϋπολογισμό του 2012, η μείωση του συνολικού ύψους των τόκων προσεγγίζει τα 5 δις ευρώ ενώ ως το 2014 η μείωση αυτή θα φτάσει τα 13,6 δις ευρώ συνολικά.

Η απόφαση αυτή συνδέεται άμεσα και με την καταβολή της 6^ης δόσης και με τη σύναψη της νέας δανειακής σύμβασης, που μαζί με την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τον ιδιωτικό τομέα για το PSI, θα βάλει τέλος σε μια περίοδο έντονων οικονομικών αλλά και θεσμικών αναταράξεων που έκαναν συχνά την κατάσταση ανεξέλεγκτη.

Αλλά αυτή δεν είναι η μόνη θετική εξέλιξη.

Γιατί στο πλαίσιο του προηγούμενου προϋπολογισμού, του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής, αλλά και της κυβερνητικής ατζέντας, έγιναν συγκεκριμένα βήματα, ασκήθηκαν συγκεκριμένες πολιτικές που έχουν φέρει θετικά αποτελέσματα .

Οι πολιτικές αυτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη μείωση του ελλείμματος του 2011 αφού σε μεγάλο μέρος  η μείωση οφείλεται σε αυτές.

Ας δούμε λοιπόν τι έγινε στις ΔΕΚΟ.

Στις ΔΕΚΟ, για τις οποίες συστάθηκε Ειδική Γραμματεία το 2011,με τις παρακολουθούμενες επιχειρήσεις να είναι πια 150 από 52.

Στις ΔΕΚΟ, όπου για το 2011 το οικονομικό αποτέλεσμα βελτιώθηκε κατά 800  και πλέον εκ. ευρώ.

Όπου έξοδα μειώθηκαν κατά 17%, όπου αναδιοργανώθηκαν και αναδιοργανώνονται τα Νομικά Πρόσωπα, όπου ισχύει ο κανόνας 1 προς 10 για τις προσλήψεις και τις αποχωρήσεις.

Όπου βελτιώνεται το λειτουργικό σύστημα εσόδων και εξόδων, εισάγεται σύστημα κεντρικής παρακολούθησης και εξορθολογίζονται όλες οι δαπάνες, περιλαμβανομένου και του μισθολογικού κόστους.

Είναι ενδεικτικό το παράδειγμα της αναδιοργάνωσης των συγκοινωνιακών φορέων, με τον περιορισμό κατά 36% των ζημιών χρήσης.

Αποτέλεσμα είναι η διαφάνεια, η εξυγίανση, η βελτίωση της παραγωγικότητας και των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Για το 2012 αναμένεται μείωση των εξόδων κατά 14% και βελτίωση του οικονομικού αποτελέσματος χρήσης κατά 62% .

Ας δούμε επίσης τι γίνεται στην Υγεία.

Εδώ η ανατιμολόγηση των φαρμάκων και των ιατρικών πράξεων, η μείωση του ποσοστού κέρδους, η θετική λίστα, οι διαχειριστικές παρεμβάσεις, το κεντρικό σύστημα προμηθειών,

φέρνουν μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης των ασφαλιστικών ταμείων και λογιστικό πλεόνασμα 400 εκατομμύρια ευρώ στα Νοσοκομεία τόσο το 2011 όσο και το 2012.

Συμβάλλουν όμως σε αυτό και άλλες ουσιώδεις παρεμβάσεις, όπως είναι η αύξηση των εσόδων με την ολοήμερη λειτουργία των Νοσοκομείων, η οποία έχει ευεργετικά αποτελέσματα και για τους πολίτες, όπως επίσης και η έγκαιρη είσπραξη του 90% των νοσηλίων από τα Ταμεία.

Ας δούμε τι γίνεται με το φορολογικό σύστημα.

Καθώς βρισκόμαστε στον δρόμο για την υιοθέτηση ενός εθνικού φορολογικού συστήματος, οι καίριες παρεμβάσεις που επιχειρήθηκαν συμβάλλουν στην αύξηση των δημοσίων εσόδων.

Η άρση κάθε απορρήτου προς τη φορολογική διοίκηση, η υποχρεωτική διαβίβαση στο Υπουργείο Οικονομικών των εμβασμάτων μεταφοράς κεφαλαίων στο εξωτερικό, η επέκταση της υποβολής φορολογικών δηλώσεων, η επικείμενη κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων αλλά και η αυστηροποίηση των ποινών και ο θεσμός του Οικονομικού Εισαγγελέα είναι μερικές μόνο από τις τομές που κάθε μία έχει τη δική της συμβολή στις ροές εσόδων προς τα δημόσια ταμεία.

Βλέπουμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα , να γίνονται συλλήψεις για οφειλές προς το κράτος και για μη απόδοση ΦΠΑ. Ενεργοποιήθηκαν στο τέλος του 2010,οι διατάξεις του Ιδρυτικού νόμου του ΣΔΟΕ για ανοίγματα τραπεζικών λογαριασμών. Από τον Οκτώβριο του 2010 ως το Σεπτέμβριο του 2011 τα αιτήματα του ΣΔΟΕ για άνοιγμα λογαριασμών υπερέβαιναν τα 4.000.

Από 100 εκθέσεις ελέγχου που έχουν ολοκληρωθεί καταλογίστηκαν πρόστιμα 150 εκ € που μαζί με φόρους + ΦΠΑ οδηγούν σε έσοδα πάνω από 200 εκ € και μένουν ακόμα 3.900 υποθέσεις.Τέλος, 600εκ € υπολογίζεται ο ΦΠΑ που έχουν γλιτώσει οι επιχειρήσεις που έχουν εκδόσει πλαστά τιμολόγια  τους τελευταίους 33 μήνες.

Ας δούμε τι έγινε με τη νέα Αρχιτεκτονική της κρατικής οργάνωσης.

Η εφαρμογή από 1/1/11 του  Καλλικράτης εκτός από ενίσχυση της τοπικής δημοκρατίας και της περιφερειακής ανάπτυξης φέρνει και σημαντικές εξοικονομήσεις πόρων.

Αποτέλεσμα όλης  αυτής της δομικής  παρέμβασης  είναι η εξοικονόμηση 1,5 δις ευρώ από το 2011 και η ταυτόχρονη μετάβαση σε ένα λειτουργικότερο, δημοκρατικότερο και οικονομικότερο μοντέλο οργάνωσης του κράτους.

Όμως η βελτίωση  της Δημόσιας Διοίκησης δεν είναι μόνο οργανωτικά σχήματα .

Ένα νέο πνεύμα και μια νέα κουλτούρα δημιουργείται σταδιακά σε όλο το εύρος και το ύψος της δημόσιας διαχείρισης, κουλτούρα διαφάνειας, κουλτούρα αποτελεσματικότητας, κουλτούρα λογοδοσίας.

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι έλεγχοι για τη σωστή εκτέλεση του προϋπολογισμού, πάνω από 80 το 2011, που ήταν άλλωστε και πρόβλεψη του μνημονίου, όπως και οι έλεγχοι για την αναχαίτιση των καθημερινών μικρών υπερβάσεων από μη νόμιμες δαπάνες που συνέτειναν στη φυγή των εξόδων από τα νόμιμα όρια.

Ένα άλλο κυρίαρχο και απόλυτα σημαντικό θέμα, διαρθρωτικό, διαχρονικό και δομικό, ενδεικτικό και άμεσα συνδεδεμένο με την δημοσιονομική υστέρηση του ελληνικού κράτους, είναι η αξιοποίηση της σχολάζουσας, ακόμη και άγνωστης πολλές φορές δημόσιας περιουσίας.

Ήδη, η προσπάθεια που έχει ξεκινήσει αναμένεται να φέρει καρπούς για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας και των υποδομών, για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, για την μετατροπή της χαμηλής αξίας σε υψηλή.

Το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής  Περιουσίας Δημοσίου ιδρύθηκε με διακομματική συναίνεση τον Ιούλιο, ένα ακόμη θετικό δείγμα που μας δείχνει ότι οι απαντήσεις στα μεγάλα προβλήματα είναι πιο ουσιαστικές και πιο αποτελεσματικές όταν προέρχονται μέσα από την καλή πίστη και την συνεργασία.

Η ταχύτητα, η διαφάνεια και ο καθορισμός των κανόνων και των χρήσεων είναι κομβικής σημασίας για την επιτυχία του προγράμματος.

Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, το οποίο, φθάνει στο ομολογουμένως φιλόδοξο ύψος των 50 δις ευρώ μέχρι το 2015, μπορεί να εξελιχθεί σε ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου.

Με το πρόγραμμα αυτό, όχι μόνο θα εισρεύσουν άμεσα έσοδα που θα συμβάλουν στην αποκλιμάκωση του χρέους, όχι μόνο θα μειωθούν οι σχετικές δαπάνες του Δημοσίου αλλά επιπλέον θα δημιουργηθεί μια νέα αναπτυξιακή δυναμική μέσω των επενδύσεων που θα επηρεάσουν ευρύτερους κλάδους.

Βέβαια ξέρουμε όλοι καλά ότι επενδύσεις δεν σημαίνει μόνο, αποκρατικοποιήσεις.

Η πολιτική προσέλκυσης επενδύσεων χρησιμοποιεί συγκεκριμένα εργαλεία, και τα δύο τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλές ενέργειες για την ενεργοποίηση του ΕΣΠΑ και την επανεκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας, ενέργειες που έχουν κι αυτές έμμεση αλλά ουσιαστική συνεισφορά στα δημόσια οικονομικά.

Οι πάνω από 3.000 ελληνικές και ξένες εταιρίες που έχουν ιδρυθεί τους τελευταίους πέντε μήνες μέσω της Υπηρεσίας μιας Στάσης, σε 1 μέρα, σε 1 σημείο, με το μισό κόστος για τον επιχειρηματία, είναι ένα αισιόδοξο μήνυμα.

Το μήνυμα αυτό ενισχύεται και από το ότι η καταβολή οφειλών σε επιχειρήσεις από τον παλαιό αναπτυξιακό νόμο θα φτάσει τα 2,2 δισ. τη διετία 2010-2011 και από το ότι επενδύσεις ύψους 3,5 δισ. ευρώ προχώρησαν αφού απαλλάχθηκαν από χρόνιες διοικητικές και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που αντιμετώπιζαν.

Μάλιστα και η Έκθεση του ΟΟΣΑ αναγνώρισε τον Αύγουστο ότι το πρόγραμμα «Επιχειρηματικά φιλική Ελλάδα» και ο νέος επενδυτικός νόμος μπορούν να εξαλείψουν τα γραφειοκρατικά εμπόδια για τις μεγάλες επενδύσεις.

Δεν είναι άλλωστε άσχετο το γεγονός της αύξησης κατά 2,7% του Γενικού Δείκτη Νέων Παραγγελιών στη Βιομηχανία, παρά την ύφεση και την υποχώρηση της εγχώριας ζήτησης.

Ούτε είναι τυχαίο  το γεγονός της κατακόρυφης ανόδου των ελληνικών εξαγωγών, που παρουσιάζουν αύξηση 18,3% σε ετήσια βάση κατά το δωδεκάμηνο Οκτωβρίου 2010 – Σεπτεμβρίου 2011 με μια αντίστοιχη μάλιστα μείωση των εισαγωγών κατά 10%.

Οι παράγοντες αυτοί όπως και η αύξηση των εισπράξεων των τουριστικών υπηρεσιών οδήγησαν στην σημαντική βελτίωση  του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο μειώθηκε κατά 8,3% σε σχέση με το 2010.

Το ΕΣΠΑ παραμένει το κυριότερο αναπτυξιακό εργαλείο, με την απορρόφηση να έχει φτάσει στο 27%  από 3% το 2009 , με συνεχώς αυξανόμενους ρυθμούς και επιτάχυνση υλοποίησης σε προγράμματα όπως η Ψηφιακή Σύγκλιση, η Εκπαίδευση και δια βίου Μάθηση και η Διοικητική Μεταρρύθμιση.

Επίσης, τα Περιφερειακά Προγράμματα αυξάνονται αισθητά και από το 2010 που παρουσίαζαν απορρόφηση 583 εκ ευρώ, φτάσαμε στο 1,1 δις το 2011 και στο 1,15 το 2012, ενισχύοντας την προσπάθεια για στήριξη της περιφέρειας και ισόρροπη οικονομική βελτίωση.

Ο ελληνικός τουρισμός, με την υψηλή του συμβολή στο ΑΕΠ συνεχίζει να είναι ένας από τους κύριους αγωγούς εισροών στην εθνική οικονομία.

Οι αεροπορικές αφίξεις ξένων τουριστών σημείωσαν σημαντική αύξηση κατά 9,9% στο 8μηνο του έτους, ενώ στο 28,6% έφτασε η αύξηση των επιβατών κρουαζιέρας, μόνο στο λιμάνι του Πειραιά το πρώτο οκτάμηνο του 2011 ως αποτέλεσμα και της άρσης του καμποτάζ . Οι ακαθάριστες εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν 10% φθάνοντας σε 16 εκ €.

Δεν πρέπει όμως να παραμελούμε και τις ενέργειες και τις πολιτικές που αφορούν στην αγροτική οικονομία, η οποία έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα  και μπορεί να δώσει μια επιπλέον διάσταση εξωστρέφειας στην ελληνική οικονομία συμβάλλοντας θετικά στην εξισορρόπηση του αρνητικού ισοζυγίου συναλλαγών της.

Έτσι,αναδιαρθρώθηκαν ριζικά οι Συνεταιρισμοί και δημιουργήθηκαν νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για τον αγρότη επιχειρηματία πέρα και έξω από τον γενικό αναπτυξιακό νόμο ενώ ενεργοποιήθηκε το αγροτικό Τ.Ε.Μ.Π.Μ.Ε.

Για πρώτη φορά αποφασίστηκε στη χώρα μας η αξιοποίηση της αργούσας γεωργικής γης που ανήκει στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, με τη διανομή της, έναντι συμβολικού αντιτίμου, κυρίως σε νέους που επιθυμούν να εισέλθουν στο επάγγελμα του αγρότη.

Οι  κοινοτικές ενισχύσεις καταβλήθηκαν φέτος στους γεωργούς ταχύτερα από κάθε άλλη φορά, ενώ περί τα 2,5 δις ετησίως θα είναι οι άμεσες ενισχύσεις μέχρι και το 2013.

Πέρα από τις παρεμβάσεις αυτές, που έχουν έμμεση αλλά δυναμική επίδραση στα δημοσιονομικά μεγέθη, υπάρχουν και άλλες παρεμβάσεις στο φάσμα των δημόσιων πολιτικών που έχουν πολλαπλασιαστικά, ποιοτικά αποτελέσματα.

Τέτοιες είναι οι παρεμβάσεις στην Εθνική Άμυνα, όπου οι εξοικονομήσεις από το νέο σύστημα προμηθειών και τη συγχώνευση στρατοπέδων θα αποφέρουν σημαντικές οικονομίες συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην αποτελεσματικότερη, οργανωτική δομή .

Αλλά και στην παιδεία μας, το μοναδικό μας όπλο για ένα καλύτερο αύριο, επιτυγχάνονται ήδη σημαντικές εξοικονομήσεις, ενώ αναμορφώνεται το πλαίσιο στην Ανώτατη Εκπαίδευση σε συνθήκες συντριπτικής συναίνεσης, προπομπού για την Κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης.

Κυρίες μια κύριοι συνάδελφοι,

Ο προϋπολογισμός αυτός είναι ένας ιστορικός πραγματικά προϋπολογισμός.

Είναι ιστορικός λόγω της πρωτοφανούς ιστορικής δημοσιονομικής συγκυρίας που βρίσκεται η χώρα.

Είναι ιστορικός λόγω της ιστορικής συναίνεσης που αντικατοπτρίζει η κυβέρνηση Παπαδήμου.

Και είναι ιστορικός λόγω των ιστορικών παρεμβάσεων και τομών που επιχειρούνται ώστε το ελληνικό κράτος από παραγωγός ελλειμμάτων και διαχειριστής χρέους να καταστεί δημιουργός πλεονασμάτων και φορέας αξίας.

Οι μέχρι τώρα παρεμβάσεις κυρίες και κύριοι βουλευτές, όπως τις περιέγραψα αδρομερώς, αναδεικνύουν κρίσιμα πεδία τα οποία σε επίπεδο αυτοτελές αλλά και συστημικό δημιουργούσαν ακόμα και σήμερα μετά τις παρεμβάσεις εστίες οικονομικής αιμορραγίας και αιτίες στρεβλής ανάπτυξης.

Εξετάζοντας επιπλέον στοιχεία του προϋπολογισμού, ιδίως σε σχέση  με τα στοιχεία του 2011, πρέπει να σταθούμε σε συγκεκριμένες παραμέτρους και να εξαγάγουμε επίσης συγκεκριμένα, πολύτιμα συμπεράσματα.

Σημείο πρώτο λοιπόν.

22 δισ. ευρώ θα φτάσει στο τέλος του 2011  η μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος σε σχέση με το 2009.

Από 24,1 δισ. ευρώ το 2009 σε 11,4 δισ. ευρώ το 2010, δηλαδή μείωση 5 % του ΑΕΠ και σε περίπου 2 δισ. ευρώ το 2011.

Σημείο δεύτερο, η γενναία, για τα δημοσιονομικά μας δεδομένα, αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Αν και για το 2011 προβλεπόταν δαπάνη ύψους 8,5 δις ευρώ, τα χαμηλότερα του αναμενομένου  επίπεδα απορρόφησης και η υστέρηση της ιδιωτικής συμμετοχής λόγω της ύφεσης περιόρισαν τελικά το Πρόγραμμα στα 6,9 δις.

Για το 2012 προβλέπεται δαπάνη 7,7 δις με την προσδοκία να επιτευχθεί ολοκληρωμένη, αφού αποτελεί το πολυτιμότερο αναπτυξιακό εργαλείο.

Σημείο τρίτο.

Ο προϋπολογισμός αυτός δεν προβλέπει νέα μέτρα και δεν θα εισαχθούν νέα μέτρα που θα αιφνιδιάσουν τους πολίτες αφού όλες οι σχετικές ρυθμίσεις έχουν ψηφιστεί, είναι γνωστές, είναι δεδομένες και αποτιμημένες.

Σημείο τέταρτο, η αξιοπιστία του προϋπολογισμού.

Οι εταίροι μας, τα όργανα της τρόικας έχουν μελετήσει και εκτιμήσει κάθε κωδικό, κάθε δαπάνη, κάθε πρόβλεψη εσόδου.

Άρα είναι ένας υπεύθυνος και ρεαλιστικός προϋπολογισμός που η αξιοπιστία του βασίζεται και, το τονίζω, και στην τεχνογνωσία των εταίρων μας.

Πρέπει επίσης να τονιστεί το πραγματικό γεγονός ότι ο προϋπολογισμός αυτός του 2012 δεν εξαρτάται από τις τυχόν αποκλίσεις του αντίστοιχου του 2011, αποκλίσεις που είχαν εγκαίρως προβλεφθεί και οφείλονται στην επιβράδυνση της λειτουργίας της διοίκησης λόγω της πρόσφατης κοινωνικής αναταραχής.

Σημείο πέμπτο, η ύφεση.

Η ύφεση αναμένεται να φτάσει στο 2,8% του ΑΕΠ το 2012 από 5,5, ίσως και περισσότερο το 2011, καθώς από την αρχή είχαν υποτιμηθεί από τους διεθνείς οργανισμούς το βάθος και οι επιπτώσεις της.

Επιπτώσεις  που είναι πολύπλευρες, καθώς εκτός από τη διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής, ενεργοποιούν και ένα αρνητικό σπιράλ δημοσιονομικών εξελίξεων.

Η ζήτηση υποχωρεί μαζί με το εισόδημα, η ανεργία αυξάνεται, οι εισφορές μειώνονται, το ίδιο και οι εισροές από την έμμεση φορολογία ενώ ταυτόχρονα το κράτος στηρίζει και επιχορηγεί τις ανάγκες των ασφαλιστικών ταμείων, και τα επιδόματα ανεργίας.

Αυτός είναι άλλωστε και ο  βασικός λόγος αύξησης των δαπανών κατά 5,9 % σε σχέση με το 2010 , μαζί με τις αυξημένες ανάγκες πληρωμής των τόκων.

Οι δαπάνες πάντως για το 2012 αναμένονται μειωμένες κατά 8,3% σε σχέση με το 2011, με την κύρια μείωση να προκύπτει από την ελάφρυνση  της δαπάνης για πληρωμή των τόκων και τη μείωση του μισθολογικού κόστους του Δημοσίου.

Ειδικά οι δαπάνες για τόκους, αναμένεται να διαμορφωθούν στα 12,75 δις, δηλαδή 6% του ΑΕΠ, σε σχέση με τα 16,38 δις του 2011 που αντιστοιχούσαν σε 7,5% του ΑΕΠ και τα 17,9 δις που θα πληρώναμε για τόκους φέτος αν δεν εφαρμοζόταν το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων.

Τα έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 3,4% σε σχέση με το 2011, φτάνοντας τα 58,23 δις ευρώ.

Ο πληθωρισμός αναμένεται να πέσει κάτω από τη μονάδα και να προσγειωθεί στο 0,6% δίνοντας τέλος στην αόρατη δύναμη της ακρίβειας που κατατρώει τα εισοδήματα των ασθενέστερων.

Τέλος, οι άμεσοι και οι έμμεσοι φόροι.

Η άμεση φορολογία αυξάνεται κατά 17,4%, ενώ η έμμεση παραμένει στα επίπεδα του 2011.

Πρέπει εδώ να τονιστεί, επειδή πολλά ακούγονται για την αυξημένη φορολογία των  φυσικών προσώπων, ότι στο φυσικά πρόσωπα ανήκουν και οι ατομικές επιχειρήσεις που δεν έχουν νομική μορφή.

Πάντως σε κάθε περίπτωση, η βελτίωση της αναλογίας άμεσων προς έμμεσους φόρους  είναι σημαντική για την κατά το δυνατό δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών, που όμως δεν παύει να είναι επαχθής για το κοινωνικό σύνολο.

Αυτό το γνωρίζουμε, και το γνωρίζουμε πολύ καλά.

Και γνωρίζουμε πολύ καλά ότι υπάρχουν αδικίες και σημεία που μπορούν και πρέπει στην πορεία να επανεξεταστούν και να βελτιωθούν.

Γνωρίζουμε πόσο εφιαλτική είναι η απειλή της ανεργίας, που τη βλέπουμε συνεχώς να αυξάνεται και να σκαρφαλώνει στο 17% λόγω της ύφεσης και να  επιδεινώνεται κυρίως στους νέους ανθρώπους, όπου φτάνει στο 33%.

Η λήψη τέτοιων μέτρων, η άσκηση τέτοιων πολιτικών που δεν είναι απλά περιοριστικές αλλά είναι και πολλές φορές άδικες και υφεσιακές, δεν είναι οπωσδήποτε αυτό που θα επιθυμούσε καμία κυβέρνηση, τουλάχιστον όχι μια κυβέρνηση με συγκεκριμένο πλαίσιο αρχών και αξιών.

Όμως αυτή η κυβέρνηση είναι κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας και ενότητας. Και αναγκάζεται, όπως και η προηγούμενη, όπως και η επόμενη, να ασκεί πολιτικές με βαθύ κοινωνικό κόστος.

Όμως υπάρχει βαθύτερο κοινωνικό κόστος, κυρίες και κύριοι βουλευτές, από την παράδοση της χώρας μας στο ορμητικό και φονικό χείμαρρο της χρεοκοπίας;

Υπάρχει μεγαλύτερη ευθύνη από το να διαφυλάξουμε την κοινωνική ειρήνη, την σταθερότητα, την ίδια την εθνική ακεραιότητα;

Πράγματι, οι δομικές αλλαγές και  οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις κλονίζουν βεβαιότητες, ανατρέπουν στερεότυπα, αποκαθηλώνουν παγιωμένες αντιλήψεις και προσδοκίες που δεν ξεφεύγουν πάντα από το στενό προσοδοθηρικό πλαίσιο.

Αλλά δεν μπορούμε να είμαστε και με τον αστυφύλαξ της διάσωσης και με τον χωροφύλαξ του λαϊκισμού.

Δεν μπορούμε να γυρίζουμε σε εποχές αλόγιστων υποσχέσεων και αγόγγυστων διεκπεραιώσεων.

Δεν μπορούμε να υποσχόμαστε τα πάντα στους πάντες, να θεωρούμε τα πάντα δυνατά και ταυτόχρονα να καθιστούμε αδύνατη την δημιουργία μας χώρας δημιουργικής και παραγωγικής.

Στην κατεύθυνση αυτή, έχουμε μπροστά μας έναν μονόδρομο που είναι οδυνηρός, είναι ολισθηρός αλλά δεν είναι αδιέξοδος.

Η εφαρμογή του νέου Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος ως το 2015, η συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών, η βελτίωση του φορολογικού και του ασφαλιστικού συστήματος, οι αποκρατικοποιήσεις και η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας όπως και η συνέχεια της αναδιάρθρωσης των φορέων του Δημοσίου είναι πέντε πυλώνες της δημοσιονομικής στρατηγικής για το 2012.

Οι πυλώνες αυτοί πρέπει να παραμείνουν στέρεοι και αμετάβλητοι, γιατί το διεθνές περιβάλλον αποδεικνύεται  ρευστό και συνεχώς μεταβαλλόμενο.

Η κρίση εντοπίζεται στις δομές του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος.

Είναι μια παγκόσμια κρίση μέσα στην οποία  εμείς  καλούμαστε να διασώσουμε την ίδια την ύπαρξη και ομαλή λειτουργία του ελληνικού κράτους και της ελληνικής κοινωνίας όπως την ξέρουμε τις τελευταίες δεκαετίες.

Και όλα αυτά μέσα σε μια Ευρώπη, με την κεντρομόλο δύναμή της, τη Γερμανία,  να αναθεωρεί συνεχώς προς τα κάτω τους δικούς της ρυθμούς ανάπτυξης οι οποίοι δεν θα ξεπεράσουν το 0,5% το δεύτερο εξάμηνο του 2011 από 3% αρχική πρόβλεψη. Μια Ευρώπη με τις αγορές να αναπτύσσουν διαρκώς την παρουσία τους απειλώντας να μετατρέψουν αναπτυγμένες χώρες σε αναπτυσσόμενες.

Και αν κάποιοι χαρακτηρίζουν με ευκολία αναπόφευκτη την θεμελιώδη απόφαση της 26^ης Οκτωβρίου, εμείς πιστεύουμε ότι το μόνο που οφείλουμε να καταστήσουμε αναπόφευκτο είναι η σωτηρία της χώρας.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Σε αυτή τη συζήτηση,σε αυτή την αίθουσα  δεν υπάρχουν μόνο σοσιαλιστές, δεξιοί, αριστεροί ή φιλελεύθεροι με τον κλασικό διαχωρισμό που φαντάζει τόσο αναχρονιστικός.

Δεν υπάρχουν περισσότερο ή λιγότερο πατριώτες.

Δεν υπάρχουν κυνικοί και κοινωνιστές.

Δεν υπάρχουν ευσυνείδητοι και ασυνείδητοι.

Δεν υπάρχουν εξαιρετικά ικανοί και εντελώς ανίκανοι.

Σε αυτή τη συζήτης και σε αυτή την  αίθουσα, υπάρχουν αυτοί που νοσταλγούν επίμονα και μονότονα το παρελθόν και όσοι εργάζονται νυχθημερόν για να υπάρχει μέλλον.

Υπάρχουν αυτοί που μιλούν με ειλικρίνεια προκαλώντας την αντίδραση και όσοι δεν μιλούν επενδύοντας στη δύναμη της αδράνειας, ή μιλούν την εύπεπτη γλώσσα του λαϊκισμού.

Αυτοί που εμπράκτως στηρίζουν την Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και εκείνοι που προσποιούνται ότι δεν ξέρουν τις δεσμεύσεις που απορρέουν από αυτήν.

Αυτοί που με τεράστιο αγώνα και προσωπικό κόστος πετυχαίνουν μια τόση δα αλλαγή και εκείνοι που εκφράζουν την πιο οργισμένη συμπεριφορά τους σε μια οποιαδήποτε τόση δα αλλαγή.

Αυτοί που ηγούνται μιας επίπονης προσπάθειας παραμελώντας τις προσωπικές τους φιλοδοξίες και εκείνοι που καθοδηγούνται από την προσωπική τους ματαιοδοξία για επιτυχία με ήσσονα προσπάθεια.

Αυτοί που αισθάνονται κουρασμένοι, απρόθυμοι και ανήμποροι να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες και εκείνοι που αγωνιούν και δουλεύουν ώστε οι νέες συνθήκες να γίνουν πραγματικότητα.

Αυτοί που επιθυμούν τη νέα Ελλάδα κι εκείνοι που δεν φαντάζονται την Ελλάδα χωρίς αυτούς πρωταγωνιστές.

Αυτοί που μιλούν τη γλώσσα της κοινής λογικής κι εκείνοι που συνηθίζουν να προσαρμόζουν τη λογική στον εαυτό τους.

Αυτές είναι οι πραγματικές διαχωριστικές γραμμές. Αυτό είναι το διακύβευμα, το ερώτημα στο οποίο πρέπει όλοι μας να απαντήσουμε με ειλικρίνια και θάρρος. Αυτή είναι και η απόφαση που πρέπει να πάρει ο ελληνικός λαός.

Ο Προϋπολογισμός του 2012 είναι το όχημα για την αλλαγή πορείας από μια εποχή εικονικής ευημερίας με επώδυνο τέλος σε μια νέα εποχή σταθερότητας, υπευθυνότητας και βιώσιμης ανάπτυξης.

Είναι η πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία της νέας Κυβέρνησης, η πρώτη πολιτική απόφαση της νέας εποχής για τη χώρα μας.

Σας καλώ να τον υπερψηφίσετε.