Άρθρο Μιχάλη Κατρίνη στο Vima.gr

Το ότι η Συμφωνία των Βρυξελλών αποτελεί ένα ιστορικό βήμα όχι μόνο για την απομάκρυνση από το ενδεχόμενο ελληνικής χρεοκοπίας αλλά και για τη συνολική ευρωπαϊκή απάντηση στην κρίση χρέους και την ασυδοσία των αγορών, δεν επιδέχεται αμφιβολία.

Γιατί με την απόφαση αυτή δεν είναι μόνο ότι η Ελλάδα αποκτά πλεονεκτήματα που μέχρι λίγες ημέρες πριν θα φάνταζαν αδύνατα. Είναι και ότι οι Ευρωπαϊκές ηγεσίες αποφάσισαν να κινηθούν συλλογικά και πολιτικά, διαισθανόμενες ότι αυτή τη φορά τα πράγματα ήταν σοβαρά και απειλούσαν την ίδια την υπόσταση της ευρωζώνης και της ΕΕ αλλά και αντιλαμβανόμενες ότι το φάντασμα της ολικής πολιτικής χρεωκοπίας που πλανιόταν πάνω από τη Γηραιά Ήπειρο οδηγούσε με ακρίβεια στην οικονομική καταστροφή.

Παρ’ όλα αυτά, αν και ιστορικής σημασίας, η απόφαση αυτή δεν λύνει μονομιάς όλα τα δομικά προβλήματα της ευρωζώνης και του διεθνούς οικονομικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος. Απαιτείται ακόμη πολύς δρόμος για τον έλεγχο των αγορών, τον περιορισμό της θεσμικής ισχύος των οίκων αξιολόγησης, την ανάκαμψη της πραγματικής έναντι της αόρατης οικονομίας με επιδιώξεις την μείωση της ανεργίας, το κοινωνικό κράτος και την ισόρροπη ανάπτυξη. Είναι όμως αμφίβολο εάν το πολιτικό σύστημα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού έχει τη βούληση και τη δυνατότητα να πορευθεί το δρόμο αυτό, όπως δείχνει η διαμάχη μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων στις ΗΠΑ με δίλημμα τη συρρίκνωση των κοινωνικών δαπανών ή τη φορολόγηση των υψηλών εισοδημάτων.

Όμως ο ελληνικός δρόμος είναι εξίσου δύσκολος. Παρά την ιστορική διευκόλυνση για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους και δανεισμού η χώρα μας δεν παύει να παρουσιάζει υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα, να ταλαντεύεται στα βάθη της ύφεσης και στα ύψη της ανεργίας, να υστερεί στην επίτευξη των στόχων για τη συγκέντρωση των δημοσίων εσόδων. Επιπλέον, αρχίζει να βλέπει την κοινωνική συνοχή να διαρρηγνύεται και τα εισοδήματα ευρύτατων στρωμάτων να περιορίζονται αισθητά με τρόπο που απέχει πολύ από το να χαρακτηρίζεται δίκαιος.

Στον δικό μας δρόμο για τα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα, η εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου Σχεδίου δεν παύει να είναι μια δύσκολη και επώδυνη διαδικασία που συνεπάγεται πιέσεις στα ήδη συρρικνωμένα εισοδήματα και σε μεγάλες κοινωνικές κατηγορίες. Όσο δεν καταπολεμάται η λερναία ύδρα της φοροδιαφυγής, η μαύρη οικονομία, η εισφοροδιαφυγή και η άγονη σπατάλη, τόσο θα επιβαρύνονται με άδικα μέτρα αυτοί που δεν μπορούν να αποκρύψουν τίποτα.

Αναγκαία συνθήκη όμως αποτελεί και η επάνοδος της ανάπτυξης που μπορεί να επιτευχθεί μέσω της βελτίωσης του επενδυτικού περιβάλλοντος σε συνδυασμό με την ευρωπαϊκή αρωγή ενός νέου σχεδίου Μάρσαλ. Χρειάζεται απλούστερη και σχεδιασμένη νομοθεσία και ένα καλύτερο, αποτελεσματικότερο κράτος που θα κινητοποιήσει τις σχολάζουσες δυνάμεις της οικονομίας και της κοινωνίας και θα αξιοποιήσει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τους συντελεστές που μένουν ανεκμετάλλευτοι αλλά μπορούν να οδηγήσουν την εθνική οικονομία σε μια υψηλή ανάπτυξη που θα είναι πραγματικά βιώσιμη χωρίς να επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος.

Καθώς η Ελλάδα με μια ιστορική απόφαση απαλλάχθηκε από τη Δαμόκλειο Σπάθη της χρεοκοπίας, το όπλο για την έξοδο από την κρίση βρίσκεται πια στα χέρια μας. Χρειάζεται πολλή δουλειά, σοβαρότητα, σχεδιασμός, επαγγελματισμός και υπευθυνότητα, που δεν είναι όμως αυτονόητα στο πολιτικό σύστημα. Ο κίνδυνος λοιπόν μπορεί να πέρασε, τα δύσκολα όχι.