Ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια – μια ιστορία εγχώριας επιχειρηματικής επιτυχίας

 

«Η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια τα τελευταία σαράντα και πλέον χρόνια γράφει μια πραγματική ιστορία επιτυχίας στο χώρο της παραγωγής και της επιχειρηματικότητας σε εθνικό, ευρωπαϊκό αλλά και διεθνές επίπεδο», τόνισε στην τοποθέτησή του ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Κινήματος Αλλαγής Μιχάλης Κατρίνης, στο 2ο κλαδικό συνέδριο υδατοκαλλιέργειας, που έλαβε χώρα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και διοργανώθηκε από την Ελληνική Οργάνωση Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας.

Όπως υπογράμμισε ο Ηλείος πολιτικός η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια αποτελεί έναν εξωστρεφή, παραγωγικό κλάδο, του οποίου οι 290 περίπου εταιρείες συνιστούν μια απολύτως υγιή επιχειρηματική κοινότητα, παρέχοντας 10.000 άμεσες θέσεις εργασίας και περίπου 5.000 συμπληρωματικές, σε πείσμα μιας συνήθως αγκυλωμένης κεντρικής διοίκησης, που πολλές φορές αντιστρατεύεται αντί να στέκεται αρωγός σε παρόμοιες αναπτυξιακές προτάσεις.

Ο Μιχάλης Κατρίνης έκανε λόγο για την ανάγκη ενός νέου συντονισμού στον βηματισμό της ιχθυοκαλλιεργητικής επιχειρηματικότητας, σε σύμπλευση με το κράτος, την κυβέρνηση και την Ε.Ε., προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι ακόλουθοι στόχοι:

Στόχος πρώτος: Η ολοκλήρωση του χωροταξικού και η λειτουργία Περιοχών Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών, ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα μικρών και μεγάλων εταιρικών σχημάτων.

Στόχος δεύτερος: Αναθεώρηση της εμπορικής πολιτικής της Ε.Ε., για να ρυθμιστούν ζητήματα που τροφοδοτούν τον άνισο ανταγωνισμό των μονάδων με παραγωγούς εκτός Ευρώπης, στο πλαίσιο μιας νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την κατάκτηση της πρωτιάς από πλευράς όγκου παραγωγής στην υφήλιο.

Στόχος τρίτος:  Η μετάβαση στο νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας να καταστεί εφικτή χωρίς διακοπή της χρηματοδότησης, ώστε να συνεχιστεί απρόσκοπτα η ροή των επενδύσεων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας.

Στόχος τέταρτος: Η ανακατεύθυνση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, προκειμένου να υποστηρίξουν έναν  αποκλειστικά παραγωγικό τομέα, όπως η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια, αντί να δαπανώνται σε αμφίβολης αποδοτικότητας δράσεις παροχής υπηρεσιών που το όφελος του θα φανεί στο «αόρατο μέλλον».

Στόχος πέμπτος: Να βελτιωθεί το θεσμικό πλαίσιο με απλές διαδικασίες, όπως για παράδειγμα η ανανέωση των αδειών των μονάδων, με μια υπεύθυνη δήλωση για την τήρηση της νομοθεσίας και την γνώμη του οικείου δήμου.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Μιχάλης Κατρίνης υπενθύμισε πως το Κίνημα Αλλαγής διαθέτει επεξεργασμένες θέσεις και ένα πλήρες πρόγραμμα ανάπτυξης για τον κλάδο που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει:

• Περαιτέρω ανάπτυξη των υδατοκαλλιεργειών με στήριξη των επενδύσεων (ιδιαίτερα των ΜΜΕ), τόσο μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος 2021 – 2027, όσο και μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
• Διαμόρφωση ενός νέου ευέλικτου χωροταξικού σχεδιασμού των υδατοκαλλιεργειών.
• Αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου αδειοδοτήσεων και παροχή δυνατοτήτων για είσοδο νέων επενδυτών.
• Αναδιοργάνωση και ενίσχυση των υπηρεσιών αλιείας και υδατοκαλλιεργειών σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο.

 

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της τοποθέτησης του Μιχάλη Κατρίνη:

Μια μεγάλη ιστορία γράφεται τα τελευταία σαράντα  και πλέον χρόνια στο χώρο της παραγωγής και της επιχειρηματικότητας σε εθνικό, ευρωπαϊκό αλλά και διεθνές επίπεδο. Αυτή η πετυχημένη ιστορία, φέρει  το επίγραμμα της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας.

Πρώτα απ΄όλα, θα ήθελα να αναφερθώ -και να τιμήσω με αυτόν τον τρόπο- στους πρωτοπόρους των αρχών τις δεκαετίας του ΄80, όλους εκείνους που έριχναν τα πρώτα ξύλινα κλουβιά σε υπήνεμους  κόλπους της απέραντης και πανέμορφης ελληνικής ακτογραμμής για να αρχίσει ένα υπέροχο ταξίδι συνυφασμένο με την εθνική παράδοση, δεμένο ταυτόχρονα με την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας για το ξεδίπλωμα της ιχθυοπαραγωγής.

Οι 290 εταιρείες που αναπτύχθηκαν δείχνουν ότι ο κλάδος αγκαλιάστηκε από την κοινωνία, ανέδειξε μια νέα επιχειρηματική κοινότητα, την οποία τιμούμε σήμερα για την διορατικότητα, την επιμονή και την πίστη στον κλάδο, το πείσμα ενάντια σε μια αγκυλωμένη  διοίκηση. Ήταν τελικά μια συλλογική προσπάθεια για μια καλύτερη Ελλάδα.

Το Ελληνικό ψάρι ιχθυοκαλλιέργειας πλεονεκτεί διότι:

• Είναι φρέσκο ,υγειονομικά ελεγμένο , διατροφικά ισορροπημένο
• Καλύπτει την αυξανόμενη εγχώρια ζήτηση με φθηνό προϊόν
• Για την παραγωγή του υπηρετούνται 10 – 12.000 άμεσες θέσεις εργασίας και άλλες 5.000 σε συμπληρωματικές δράσεις
• Έχει κατακτήσει την εγχώρια και την παγκόσμια αγορά
• Είναι επώνυμο πλέον με διεθνώς αναγνωρισμένη σήμανση

Ιδιαίτερη τιμή επιφυλάσσουμε για την οργανωμένη εκπροσώπηση του κλάδου μέσω του Συνδέσμου Ελλήνων Θαλασσοκαλλιεργητών, της Πανελλήνιας Ένωσης Μικρών Ιδιοκτητών και της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας, για την  οργάνωση του  σήμερα αλλά και τη διάνοιξη μελλοντικών οριζόντων στην ιχθυοπαραγωγή σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Με τη βοήθεια των συλλογικών φορέων εκπροσώπησης αντιμετωπίστηκαν , και εκ του αποτελέσματος φαίνεται με επιτυχία, τρείς συν μία αλλεπάλληλες κρίσεις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια.

• Η διεθνής χρηματοοικονομική κρίση του 2008
• Η κρίση χρέους στην Ελλάδα το 2009 -10
• Η υγειονομική κρίση με επιπτώσεις στην απορρόφηση του προϊόντος
• Ο σημερινός πόλεμος απρόβλεπτων διαστάσεων, με τεράστια ουρά την διατροφική κρίση .

Είμαστε περήφανοι που το 2011 προωθήσαμε την έγκριση του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις υδατοκαλλιέργειες και ψηφίσαμε τον Ν.4282/2014 2014 που αποτέλεσε το πρώτο οργανωμένο νομοθετικό πλαίσιο για τον κλάδο.

Δυστυχώς, όμως, οι επόμενες κυβερνήσεις, τόσο του ΣΥΡΙΖΑ, όσο και της ΝΔ τα τελευταία χρόνια, δεν στήριξαν ουσιαστικά και έμπρακτα την υδατοκαλλιέργεια.

Έτσι, στα τέλη του 2015 καταγράφηκαν σημαντικές απώλειες στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιεία 2007 – 2014, στο τρέχον ΕΠΑΛΘ 2014 – 2020 καταγράφονται σημαντικές απώλειες δημόσιων ενισχύσεων (μόλις 37% απορρόφηση), ενώ καθυστερεί η σύνταξη και έγκριση του νέου προγράμματος την προγραμματική περίοδο 2021 – 2027, με τη δυνατότητα απορρόφησης πόρων πριν το 2023 να φαντάζει πολύ δύσκολη.

Παράλληλα, πρέπει να επισημανθεί ότι με ευθύνες και των συστημικών τραπεζών, διαμορφώθηκε ένας νέος χάρτης στις θαλάσσιες ιχθυοκαλλιέργειες με την πλειοψηφία του να ανήκει πλέον σε εξωχώρια funds.

Κυρίες και κύριοι,

Η οργανωμένη ιχθυοπαραγωγή απαντά στα  επιτακτικά μηνύματα των καιρών όπως είναι η  αποφυγή της εξάντλησης των φυσικών πόρων με την υπεραλίευση και ταυτόχρονα η κάλυψη του κενού της διατροφικής ανάγκης σε ποιοτικό ψάρι.

Εκτιμώ ότι ήρθε η στιγμή για αναδιάταξη των δυνάμεων, για έναν νέο συντονισμό του βηματισμού της ιχθυοκαλλιεργητικής επιχειρηματικότητας   με το κράτος , την κυβέρνηση και την ΕΕ.  Γιατί οι στιγμές απαιτούν συνοδοιπόρους με διαφορετικές προσεγγίσεις, αλλά με κοινούς στόχους.

Στόχος πρώτος:  Ολοκλήρωση του χωροταξικού , λειτουργία των Περιοχών Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών, ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα μικρών και μεγάλων εταιρικών σχημάτων.

Στόχος δεύτερος: Αναθεώρηση της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ για να ρυθμιστούν ζητήματα που τροφοδοτούν τον άνισο ανταγωνισμό των μονάδων με παραγωγούς εκτός Ευρώπης. Στρατηγική της Ευρώπης θα πρέπει να είναι η κατάκτηση της  πρωτιά από πλευράς όγκου παραγωγής στην υφήλιο.

Στόχος τρίτος:  Η μετάβαση στο νέο  Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας να καταστεί εφικτή χωρίς διακοπή της χρηματοδότησης, ώστε να συνεχιστεί απρόσκοπτα η ροή των επενδύσεων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας.

Στόχος τέταρτος: Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα συναντούσαν την υποστήριξη ενός  αποκλειστικά παραγωγικού τομέα αντί να δαπανώνται σε αμφίβολης αποδοτικότητας δράσεις παροχής υπηρεσιών που το όφελος του θα φανεί στο αόρατο μέλλον.

Στόχος πέμπτος: Να βελτιωθεί το θεσμικό πλαίσιο με απλές διαδικασίες , όπως για παράδειγμα την ανανέωση των αδειών των μονάδων με μια υπεύθυνη δήλωση για την τήρηση της νομοθεσίας και την γνώμη του οικείου δήμου.

Η  επίτευξη των  στόχων τοποθετεί τον κλάδο σε νέες στέρεες βάσεις και τον οπλίζει για ένα ασφαλές μελλοντικό ταξίδι .

Το Κίνημα Αλλαγής έχει επεξεργασμένες θέσεις και ένα πλήρες πρόγραμμα ανάπτυξης για τον κλάδο που περιλαμβάνει:

• Περαιτέρω ανάπτυξη των υδατοκαλλιεργειών με στήριξη των επενδύσεων (ιδιαίτερα των ΜΜΕ), τόσο μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος 2021 – 2027, όσο και μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
• Διαμόρφωση ενός νέου ευέλικτου χωροταξικού σχεδιασμού των υδατοκαλλιεργειών.
• Αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου αδειοδοτήσεων και παροχή δυνατοτήτων για είσοδο νέων επενδυτών.
• Αναδιοργάνωση και ενίσχυση των υπηρεσιών αλιείας και υδατοκαλλιεργειών σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο.

Κυρίες και κύριοι,

Η προοπτική των εγκαταστάσεων στην ανοιχτή θάλασσα δείχνει να κερδίζει έδαφος

Έδαφος κερδίζει, επίσης, η ιδέα του εντοπισμού εγχώριων πρώτων υλών για εμπλουτισμό του σιτηρέσιου των μονάδων εκτροφής. Η  μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Η είσοδος της υδατοκαλλιέργειας και στα εσωτερικά ύδατα, στο γλυκό νερό λιμνών, ποταμών και κυρίως τεχνικών εγκαταστάσεων, δραστηριότητα που προσφέρεται για ατομικές και συνεργατικές καλλιεργητικές οντότητες.

Η ένταξη μεταποιητικών δραστηριοτήτων  γύρω από το ψάρι ιχθυοκαλλιέργειας σε οικογενειακές επιχειρήσεις οικοτεχνίας, τοπικής γαστρονομίας και τυποποίησης των προϊόντων.

H μεταποίηση των αλιευμάτων συνδέεται με την μικρή επιχειρηματικότητα, την καινοτομία, την εφευρετικότητα. Όπως κάποτε άνοιξε η πόρτα της ιχθυοκαλλιέργειας, έτσι και τώρα μπορεί να ανοίξει μια νέα ελπιδοφόρα προοπτική.

Από την δεκαετία του ΄80 πέρασαν πολλά χρόνια και τίποτα δεν έμεινε στατικό στις παραγωγικές μονάδες και τα επιχειρηματικά σχήματα που τις υπηρετούσαν.

Συστάσεις εκατοντάδων εταιρειών, συγχωνεύσεις, καθετοποίηση δραστηριοτήτων, είσοδος διεθνών επενδυτών. Τα παραπάνω σημαίνουν ζωντάνια και προσαρμοστικότητα στο χρόνο και τις συνθήκες .

Και αφού το παρελθόν υπήρξε νικηφόρο το μέλλον φαντάζει ελπιδοφόρο.