ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ECONOMIST-”LEAVE NO BEHIND”:NEW FORMS OF INEQUALITY

Το θέμα των κοινωνικών ανισοτήτων και του κοινωνικού αποκλεισμού εμποδίζει ολόκληρες ομάδες  πληθυσμού να βαδίσουν ισότιμα προς τη συλλογική ευημερία.

Είναι σαφές ότι χρειάζονται μέτρα και πολιτικές. Και φυσικά, οι πολιτικές δεν είναι ουδέτερες.

Η προτεραιότητα στη συσσώρευση αγαθών σε συνδυασμό με την επικράτηση, σήμερα, λαϊκιστικών και αυταρχικών ηγεσιών, απαιτούν σχεδιασμό και δράσεις.

Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, η εντυπωσιακή αύξηση του προσδόκιμου της ζωής, η κλιματική, υγειονομική και ενεργειακή κρίση, οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις και το νέο φαινόμενο της μεγάλης παραίτησης  αναδεικνύουν το μεγάλο βαθμό αλληλεξάρτησης γενεών, εθνών, πληθυσμών, οικονομικού κεφαλαίου, ανθρώπινου κεφαλαίου και φυσικού  κεφαλαίου.

Είναι η ώρα του επαναπροσδιορισμού του κράτους πρόνοιας και ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου για τον 21^ο αιώνα, ενός συμβολαίου διευρυμένου ως προς τις αξίες, τις αρχές, τους σκοπούς και με μετρήσιμα αποτελέσματα.

Ενός συμβολαίου που μεριμνά ώστε όλοι να έχουν ένα εγγυημένο επίπεδο αξιοπρεπούς ζωής σε υλικά αγαθά, υπηρεσίες  και συνθήκες αλληλεγγύης.

Με ένα κράτος που σχεδιάζει, θέτει κανόνες, εγγυάται την ποιότητα και καθολικότητα στους πολίτες, χωρίς αποκλεισμούς λόγω φύλου, ηλικίας , θρησκείας, καταγωγής, αναπηρίας, κάποιου κοινωνικού στίγματος.

Που αντιμετωπίζει την  εργασιακή ανασφάλεια, την ενδοοικογενειακή βία, την αναπηρία, τη μακροχρόνια ανεργία, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την υγειονομική διακινδύνευση.

Για εμάς, τους σοσιαλδημοκράτες, η κοινωνική συνοχή και η ένταξη στηρίζεται και στην κοινωνική κινητικότητα και στην αναδιανομή του διαθέσιμου πλούτου.

Η  θεραπεία για τη φτώχεια δεν μπορεί να είναι μόνο η επιδοματική πολιτική. Οφείλουμε να προετοιμαζόμαστε σήμερα για την μεγάλη γενιά δια βίου κατάρτισης του παραγωγικού δυναμικού στις νέες δεξιότητες και τις νέες τεχνολογίες, αν πραγματικά διακηρύσσουμε ότι δεν αφήνουμε κανένα πίσω και παράλληλα να βρούμε δίκαιους τρόπους φορολόγησης του πλούτου.

Όπως φαίνεται από όλους τους δείκτες,

οι πολίτες πληρώνουν στο κράτος κατά τη μέση ηλικία και λαμβάνουν χρήματα όταν είναι ανήλικοι και ηλικιωμένοι.

Η εξασφάλιση της συνοχής και της κοινωνικής πρόνοιας πέφτει στους πολίτες μεσαίων και χαμηλότερων στρωμάτων μέσω της φορολόγησής τους, την ίδια στιγμή που μειώνονται οι φορολογικοί συντελεστές στα υψηλά εισοδήματα.

Ζητούμενο, λοιπόν, είναι η προοδευτική φορολόγηση αλλά και οι ενισχυμένες παροχές για την επιμόρφωση.

Ζητούμενο, επίσης, είναι η επένδυση στον τομέα των υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας για την ανθρώπινη υπόσταση, όπως οι υπηρεσίες  κοινωνικής φροντίδας.

Άρα η  κοινωνική πολιτική δε διανέμει παθητικά εκ των υστέρων, αλλά συμμετέχει ως αναπτυξιακός κρίκος στη διαδικασία παραγωγής. Δρα προληπτικά για να προλάβει τη δημιουργία νέων αποκλεισμών.

Με ένα  κράτος σε ρόλο κεντρικού σχεδιαστή, εποπτείας και αξιολόγησης, με πλήρη αξιοποίηση των ανθρώπινων και υλικών πόρων.

Με δημιουργία δικτύων κοινωνικής σύμπραξης και αλληλεγγύης σε κάθε δήμο και κάθε γειτονιά, με στόχο την υποστήριξη των ευπαθών ομάδων και την αντιμετώπιση της φτώχειας.

Ένα πλαίσιο με γνώμονα την κοινωνική επένδυση, την κοινωνική καινοτομία και τηνκοινωνική οικονομία με τις οποίες προωθείται η οικογένεια της ισότητας, η παιδική προστασία και  η ενεργός γήρανση.

Έτσι επιτυγχάνεται η μετάβαση από την ιδρυματοποίηση και την επιδοματική πολιτική προς  τις ανοικτές δομές και  τις συμπράξεις κοινωνικών υπηρεσιών ανάμεσα σε δήμους, την τοπική οικονομία και τα εθελοντικά κινήματα.

Με νέες, θεσμικές πρωτοβουλίες για τη βελτίωση του οικογενειακού δικαίου.

Με στήριξη κάθε τύπου οικογένειας και συμβίωσης, με έμφαση τις μονογονεϊκές οικογένειες, τις οικογένειες με μέλη ΑμΕΑ, τις άγαμες μητέρες, τις οικογένειες μεταναστών, τις πολύτεκνες οικογένειες.

Με αντιμετώπιση του δημογραφικού και στήριξη των νέων ζευγαριών, κοινωνικές υποδομές, ενδυνάμωση της προστασίας των παιδιών και αξιολόγηση των δομών ως προς τους στόχους της αποκατάστασης.

Με την επιτάχυνση των διαδικασιών αποκατάστασης των παιδιών, μέσω της αναδοχής και αποϊδρυματοποίησης, όπου έχουν γίνει βήματα αλλά πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα.

Με επέκταση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, σε  τρεις πυλώνες:
Την εισοδηματική ενίσχυση
Τη διευκόλυνση πρόσβασης στις κοινωνικές υπηρεσίες.
Τη στέγαση και την ενεργό υποστήριξη της εργασιακής επανένταξης.

Με ενίσχυση των δομών και των υπηρεσιών για ευάλωτες ομάδες, όπως είναι οι αιτούντες άσυλο, οι εξαρτημένοι από ουσίες, τα θύματα βίας λόγω φύλου, τα θύματα trafficking, οι οροθετικοί, οι αποφυλακισμένοι.

Με πολιτικές μακροχρόνιας φροντίδας ηλικιωμένων για την πραγματική αλληλεγγύη και δεδομένο ότι αναμένεται να τριπλασιαστούν τα άτομα άνω των 80 τα επόμενα χρόνια.

Βασικό, λοιπόν, ζήτημα αποτελεί η φροντίδα για τους ανήμπορους ηλικιωμένους, με την στήριξη του “Βοήθεια στο Σπίτι”, των Κέντρων ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων, τις στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης,  με αρωγή και κίνητρα στην οικογένεια.

Με αποσύνδεση της αναπηρίας από την λειτουργικότητα, εξασφάλιση ένταξης των ΑμεΑ στην εκπαίδευση και την εργασία και γενίκευση του θεσμού του προσωπικού  συνοδού.

Με καθιέρωση ρήτρας κοινωνικού πρόσημου σε όλα τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης.

Κυρίες και κύριοι,

Η οικονομία της φροντίδας ανήκει στις υπηρεσίες της κοινής ωφέλειας του μέλλοντος με ισχυρή προστιθέμενη αξία και πολλαπλά οφέλη ως προς την απασχόληση, την παροχή συγχρόνων, εξατομικευμένων  κοινωνικών υπηρεσιών και την εξασφάλιση της πολυπόθητης κοινωνικής συνοχής, ώστε, πράγματι, να μην μείνει κανείς πίσω.

Οι νέες μορφές ανισότητας απαιτούν και νέα εργαλεία μείωσής της. Το νέο κοινωνικό κράτος που χρειαζόμαστε έχει στον πυρήνα του την προστασία κάθε πολίτη, κυρίως, όμως, των πιο αδύναμων γιατί μόνο το κοινωνικό κράτος αξίζει να λέγεται έτσι.

Για εμάς, στην Ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, το κοινωνικό κράτος και η κοινωνική αλληλεγγύη, η  διεύρυνση της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου αποτελούν βασικούς πυλώνες κάθε πολιτικής μας, κάθε σχεδιασμού και κάθε δράσης μας.

Γιατί είναι βέβαιο ότι η διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και η μείωση των ανισοτήτων θα κάνουν τον κόσμο μας καλύτερο.