Χαιρετισμός στην εκδήλωση στη μνήμη του καθ. Γ. Κυριόπουλου: Η πρόκληση της μεταρρύθμισης του Συστήματος Υγείας

Αν η πολύ-χρησιμοποιημένη –τα τελευταία χρόνια- έννοια της «αριστείας» μπορούσε να προσωποποιηθεί και να αποκτήσει συγκεκριμένο όνομα, αυτό ανεπιφύλακτα,  θα μπορούσε να είναι το όνομα του Γιάννη Κυριόπουλου.

Μια πολυσχιδής προσωπικότητα που ξεκίνησε αυτή τη συναρπαστική διαδρομή ως απόφοιτος νυχτερινού σχολείου.

Συνέχισε με πείσμα, πειθαρχία, πίστη, και προσήλωση.

Αναρίθμητα και αξιοθαύμαστα τα ταλέντα του.

Γιατρός, πολυγραφότατος ακαδημαϊκός, δημόσιος διανοούμενος, συγγραφέας-ποιητής, μεταφραστής ξένης λογοτεχνίας, διαμορφωτής γνώμης, ενεργός πολίτης: ένας πραγματικός «Homo Universalis», ένας «καθολικός, συνολικός άνθρωπος»…

Ο Γιάννης Κυριόπουλος με τον αγώνα και την έρευνά του συνέβαλλε καθοριστικά στην αρχιτεκτονική του δημόσιου συστήματος υγείας το 1983, με διαφορετικούς κάθε φορά ρόλους – χωρίς να καταλάβει ποτέ δημόσια θέση – αλλά πάντα την ίδια οπτική: μια οπτική που επικεντρωνόταν στον άνθρωπο, τον λειτουργό αλλά και τον χρήστη των υπηρεσιών υγείας.

Ο Κυριόπουλος αναδεικνύει και τεκμηριώνει επιστημονικά τη σημασία της ΠΦΥ, διαμορφώνει ο ίδιος το επιστημονικό πεδίο της πολιτικής, των οικονομικών, της οργάνωσης και διοίκησης υπηρεσιών υγείας, δημιουργώντας μια διεπιστημονική σχόλη σκέψης.

Με τη δική του σφραγίδα, άλλαξε το θεσμικό πλαίσιο της Υγειονομικής Σχολής Αθηνών, που έκτοτε μετονομάστηκε σε Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας.

ΕΣΔΥ, η οποία το 2012 έφτασε ένα μόλις βήμα πριν τη μετατροπή της σε αυτόνομο πανεπιστήμιο, μετά από μια εξαντλητική διαβούλευση της τότε υπουργού Άννας Διαμαντοπούλου με τις 7 Ιατρικές Σχολές, η οποία πήρε τη μορφή νομοσχεδίου.

Νομοσχέδιο που υπερψηφίστηκε στην επιτροπή κοινωνικών υποθέσεων, ποτέ, όμως, δεν κατατέθηκε στην ολομέλεια.

Tο lobbying των αντιδράσεων αποδείχθηκε πιο ισχυρό. Θυμάμαι ακόμα τον Γιάννη ανήσυχο, ακόμα και όταν τον διαβεβαίωνα για την αίσια έκβαση του νομοθετήματος.

Πόσο δίκιο είχε…

Κυρίες και κύριοι,

Όχι άδικα, η σημερινή εκδήλωση που διοργανώνει το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, αφιερώνεται στον αείμνηστο καθηγητή μου-μας, γιατί είμαστε πολλοί οι μαθητές του εδώ σήμερα.

Δυστυχώς, ο Γιάννης Κυριόπουλος «έφυγε» πριν από λίγους μήνες, τόσο άδικα και άδοξα, αφού έδινε πάντα αγώνες και τους έδινε με όλη τη δύναμη ψυχής που διέθετε.

Και φυσικά, σε αυτούς τους αγώνες κυριαρχούσε ο αγώνας για το ΕΣΥ, τον εκσυγχρονισμό και την εκπλήρωση της αποστολής του, τουλάχιστον όπως την είχαν οραματιστεί οι εμπνευστές του, η παράταξη την οποία εκπροσωπώ: Ένα σύστημα που παρέχει ποιοτικές, δωρεάν και καθολικές υπηρεσίες υγείας.

Ένα ΕΣΥ που παρά τη χρόνια έλλειψη κυβερνητικού ενδιαφέροντος και τις επιπτώσεις της δεκαετούς οικονομικής κρίσης, ανταποκρίθηκε σε μεγάλο βαθμό στις απαιτήσεις της πανδημίας, χάρη στην αυτοθυσία του προσωπικού του, αποτελώντας το μοναδικό ασφαλές καταφύγιο για τους πολίτες που νόσησαν από covid, όταν η ιατρική κοινότητα παγκοσμίως βρισκόταν σε αχαρτογράφητα νερά.

Ένα σύστημα που χρειάζεται εκσυγχρονισμό και μετεξέλιξη, σε μια χώρα που οι πολίτες πληρώνουν

,σύμφωνα με την Eurostat, το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό ίδιων άμεσων πληρωμών για την υγεία σε όλη την ΕΕ, με μόνο τους Βούλγαρους να μας ξεπερνούν.

Και πως μπορούμε να μιλήσουμε για μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμό του συστήματος υγείας, όταν οι πόροι είναι ανεπαρκείς;

Μαζί με την άμεση αύξηση της χρηματοδότησης-κοντά στον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης- έχουμε καταθέσει στο δημόσιο διάλογο προτάσεις για την υγεία που -εντελώς περιληπτικά- περιλαμβάνουν:

-Ανάπτυξη της δημόσιας υγείας, με ισχυρές δομές σε κάθε περιφέρεια της χώρας.

-Ενιαίο και δημόσιο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, με τοπικά δίκτυα ολοκληρωμένων υπηρεσιών και συμμετοχή της αυτοδιοίκησης.

-Ολοήμερη λειτουργία των νοσοκομείων και αύξηση των αμοιβών για το προσωπικό, με την ένταξη τους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα.

-Ψηφιακό μετασχηματισμό της υγείας.

Είμαι βέβαιος ότι αν ο Γιάννης Κυριόπουλος, ήταν σήμερα ανάμεσά μας,  δεν θα ήταν μακριά από αυτές τις προτάσεις.

Γιατί συνέβαλε όσο ελάχιστοι άλλοι, όχι μόνο στο στήσιμο του ΕΣΥ, αλλά και στις  μεταρρυθμίσεις για ένα δημόσιο σύστημα υγείας σύγχρονο, αποτελεσματικό, ανθεκτικό και πρωτοπόρο.

Γιατί ο καθηγητής Γιάννης Κυριόπουλος δεν έκρυψε ποτέ την προτίμησή του για ένα ισχυρό και καθολικό σύστημα υγείας, για ένα ΕΣΥ στην υπηρεσία του πολίτη, για τα τρία αυτά γράμματα που αποτελούν μέρος της ιστορίας μας, και που πάνω τους εξακολουθούν να στηρίζονται όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες, όπως εμφατικά φάνηκε και κατά την περίοδο 2020-2022.

Για όλα αυτά και πολλά περισσότερα οφείλουμε ευγνωμοσύνη, αναγνώριση και τιμή στον αείμνηστο Γιάννη Κυριόπουλο, την οποία αποδίδουμε στους επίγονούς του Ηλία και Διονύση και φυσικά στην Εύη, το στήριγμα ζωής του.

Και την αποδίδουμε με νοσταλγία και πόνο, γιατί όπως λέει και ο ποιητής ‘’η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονεί’’.