Εισήγηση στον Προϋπολογισμό 2012

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Ο προϋπολογισμός του 2012 είναι πραγματικά ιστορικός.

Ιστορικός, λόγω της πρωτοφανούς δημοσιονομικής συγκυρίας στην οποία βρίσκεται η χώρα.

Ιστορικός, λόγω της ιστορικής συναίνεσης που αντικατοπτρίζει η κυβέρνηση Παπαδήμου σε απόλυτη ευθυγράμμιση με το αίσθημα του ελληνικού λαού.

Ιστορικός λόγω των παρεμβάσεων και των τομών που επιχειρούνται ώστε το ελληνικό κράτος, από παραγωγός ελλειμμάτων και διαχειριστής χρέους, να γίνει δημιουργός πλεονασμάτων και φορέας αξίας.

Όλοι θα θέλαμε να ήμασταν σε θέση να πούμε ευχάριστα πράγματα σ’ αυτή τη συζήτηση, αντί να μιλήσουμε ξανά για δύσκολες και επώδυνες αποφάσεις.

Ωστόσο, στην προετοιμασία των οικονομικών στοιχείων για το 2012 βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη σκληρή πραγματικότητα.

Μια πραγματικότητα που μπορούμε να την υπερβούμε και σταδιακά να την ανατρέψουμε μόνον στη βάση της αλήθειας.

Σε ένα οικονομικό περιβάλλον που κατέρρευσε γιατί βασίστηκε σε σαθρά θεμέλια και σε μια οικονομία που επί χρόνια στηρίχθηκε κυρίως σε δανεική και επίπλαστη ευημερία, δεν έχουμε παρά μία οδό:

Να αντιπροτείνουμε και να δημιουργήσουμε ένα νέο παραγωγικό και δημοσιονομικό μοντέλο που θα μας οδηγήσει με αξιώσεις σε μια νέα εποχή.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Τα τελευταία δύο χρόνια σηματοδοτήθηκαν από μια μεγάλη συλλογική προσπάθεια προς την κατεύθυνση της σωτηρίας της χώρας.

Μια προσπάθεια που ξεκίνησε από την πολιτική ηγεσία και στηρίχθηκε έμπρακτα από τον ελληνικό λαό, με μεγάλες θυσίες που άλλαξαν άρδην την καθημερινότητα αλλά και την προοπτική του.

Κύριο μέλημά μας ήταν – και παραμένει – η ασφάλεια και η ευημερία της χώρας.

Απαραίτητες προϋποθέσεις γι’ αυτό είναι η αποφυγή, με κάθε τρόπο, της χρεοκοπίας, και η εξασφάλιση της παραμονής της χώρας μας στην ευρωζώνη.

Μια ευρωζώνη που βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με τη σοβαρότερη κρίση της ιστορίας της, η οποία μάλιστα  συμπίπτει με την κατάθεση του κρισιμότερου προϋπολογισμού στην μεταπολεμική Ελλάδα.

Θα κάνω κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μια ιστορική παραβολή.

Τη περιγράφει στο τελευταίο βιβλίο του, την «Ευημερία του Κακού», ο Γάλλος οικονομολόγος Ντανιέλ Κοέν.

Στον δαπανηρό πόλεμο μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας το 1690, η Αγγλία χρηματοδοτούσε τις στρατιωτικές της δαπάνες με δάνεια.

Αντίθετα, η Γαλλία, σκόνταφτε στις δυσκολίες χρηματοδότησης και αναχρηματοδότησης ενός διαρκώς αυξανόμενου δημόσιου χρέους.

Μη έχοντας άλλη επιλογή, ο Γάλλος βασιλιάς κατέφυγε σε έναν Ελβετό τραπεζίτη για να διαχειριστεί τα δημόσια οικονομικά του.

Τελικά, τα χαμηλά επιτόκια για το δημόσιο χρέος έδωσαν αποφασιστικό πλεονέκτημα στην Αγγλία.

Οι ομοιότητες με τη σημερινή εποχή είναι κάτι παραπάνω από προφανείς.

Ο σημερινός οικονομικός πόλεμος έχει τις ρίζες του στις απόψεις που επέβαλαν όλο και λιγότερο κράτος, όλο και λιγότερο έλεγχο στην οικονομική λειτουργία.

Στις απόψεις που θεωρούσαν τις αγορές σταθερές κι απόλυτα αυτορρυθμιζόμενες.

Και στη βραχεία συλλογική μνήμη, που έκανε τα διδάγματα του 1929 να ξεχαστούν γρήγορα.

Σ’ αυτό το επικίνδυνο τοπίο, όπου τα κρατικά ελλείμματα γίνονται βορά στις ορέξεις των κερδοσκόπων, πρέπει να δούμε τα πράγματα καθαρά.

Να συνειδητοποιήσουμε πως η ελληνική οικονομία βρέθηκε σε αυτή τη συγκυρία απροετοίμαστη κι αμέριμνη.

Δέσμια της δημοσιονομικής πολιτικής και των δομικών αδυναμιών της -και παράπλευρο θύμα της διεθνούς κρίσης.

Κι αν σήμερα θέλουμε να αλλάξουν οι συνθήκες στη χώρα μας, θα πρέπει να αναρωτηθούμε:

Ποια είναι τα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας;

Ποιοι είναι οι παράγοντες που καθηλώνουν αυτόν τον τόπο με τα τόσα συγκριτικά πλεονεκτήματα;

Αυτά τα βάρη – και τα προβλήματα – δεν είναι νέα. Από τη δεκαετία του 1950, εκθέσεις σπουδαίων επιστημόνων για την ελληνική οικονομία και τη Διοίκηση θυμίζουν έντονα όσα διαβάζουμε σήμερα τόσο στις εκθέσεις του ΟΟΣΑ όσο και σε αυτές της τεχνικής βοήθειας των εταίρων.

Μιλούν για μια Δημόσια Διοίκηση που λειτουργεί με όρους πελατειακούς.

Για ένα πολιτικό σύστημα που διαχρονικά παράγει πληθωρισμό ρυθμίσεων, με ταυτόχρονο έλλειμμα λύσεων.

Για μια οικονομία που, παρά τις αναλαμπές, δεν αγκάλιασε ποτέ την καινοτομία, ούτε προσέλαβε χαρακτηριστικά που θα της επέτρεπαν να ξεπεράσει γρήγορα τους καθοδικούς κύκλους.

Αν σε όλα αυτά, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, προσθέσουμε την έλλειψη στρατηγικού προσανατολισμού σε δραστηριότητες προστιθέμενης αξίας, έχουμε την απάντηση.

Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ήταν πάντα αρνητικό για τη χώρα μας, ακόμη κι όταν η οικονομία κάλπαζε με ρυθμούς ανάπτυξης 5, 6, 7, ή ακόμη και 8%.

Το ισοζύγιο αυτό παρέμενε σε υψηλά αρνητικά επίπεδα και σε όλη δεκαετία του 2000, παρά τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Το 2008, τη χρονιά που άρχισε να εκτροχιάζεται εντελώς η κατάσταση στα δημοσιονομικά, το έλλειμμα του ισοζυγίου πέταξε σχεδόν στο 15% του ΑΕΠ, τροφοδοτώντας την οικονομία με δυσθεώρητα ελλείμματα.

Το 2004, έτος τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων, ήταν η μόνη χρονιά που κρατήθηκε σε επίπεδα σχετικά χαμηλά, που όμως πάλι προσέγγιζαν το 6,5%.

Καταθέτω στα πρακτικά τον σχετικό πίνακα, ο οποίος είναι απόλυτα εύγλωττος:

Η εικόνα αυτή φανερώνει όλη την παθολογία της οικονομικής λειτουργίας της χώρας, για την οποία ο Τζων Κέυνς θα έλεγε ότι έχει πρόβλημα γεννήτριας.

Είναι μια οικονομία με έντονο παραγωγικό πρόβλημα και με μόνες ατμομηχανές όλα αυτά τα χρόνια τον τουρισμό, τις κοινοτικές εισροές, το χρηματοπιστωτικό τομέα, τη ναυτιλία, τον πρωτογενή τομέα και την κτηματαγορά.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Η ελληνική οικονομία, σε λιγότερο από δέκα χρόνια, έκανε μια μεγάλη αλλαγή: κινήθηκε ταχύτατα προς μια οικονομία υπηρεσιών. Το 2000 οι υπηρεσίες εισέφεραν το 70% του ΑΕΠ, ενώ το 2009 έφτασαν στο 79%.

Η μετάβαση αυτή εξηγεί την παραγωγική υστέρηση της χώρας και τη μετατροπή της οικονομίας σε μια αυτοτροφοδοτούμενη «φούσκα».

Μια «φούσκα» που στο τέλος της διακυβέρνησης της ΝΔ το 2009 ήταν έτοιμη να τινάξει στον αέρα ολόκληρη την λειτουργία του κράτους.

Η Κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου παρέλαβε τότε μια κατάσταση οριακή.

Και αυτά τα δύο χρόνια έγινε πραγματικά μια πολύ δύσκολη προσπάθεια χωρίς την οποία όχι απλά δε θα βρισκόμασταν εδώ, αλλά καλύτερα να μην φανταστούμε πού θα είχαμε καταλήξει.

Αυτή η προσπάθεια καταβλήθηκε με τεράστιο πολιτικό, ιδεολογικό και προσωπικό κόστος της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ, οδηγώντας τελικά στη διακομματική στήριξη αυτού του πολιτικού πλαισίου υπό τον κ. Παπαδήμο.

Αλλά μέχρι να φτάσουμε εδώ, το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε την απόλυτη αλλά δυσανάλογη ευθύνη της διάσωσης της χώρας.

Δε φοβηθήκαμε και δεν κρυφτήκαμε.

Και δε θα φοβηθούμε ούτε θα κρυφτούμε όσο η μεγάλη αυτή προσπάθεια συνεχίζεται.

Είναι ζήτημα αρχής για τη δημοκρατική παράταξη να μη φυγομαχεί και να μην κρύβεται από την ευθύνη της απέναντι στον ελληνικό λαό.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.

Ο προϋπολογισμός του 2012 αποτελεί έναν ακόμη κρίκο σε αυτή την προσπάθεια.

Ας δούμε λοιπόν τα στοιχεία και τα μεγέθη αυτού του προϋπολογισμού.

Το 2009, το δημοσιονομικό έλλειμμα έκλεισε στο 15,8% του ΑΕΠ.

Η προσπάθεια που έγινε ήταν πραγματικά τιτάνια. Το 2010 το έλλειμμα έπεσε στο 10,6%, το 2011 κατεβαίνει στο 9% και το 2012, με αυτόν τον προϋπολογισμό, προβλέπεται να φτάσει στο 5,4% του ΑΕΠ.

Καταθέτω στα πρακτικά το σχετικό γράφημα που αποτυπώνει αυτήν την εντυπωσιακή μετάβαση.

Στο τέλος του 2011 η μείωση του ελλείμματος σε σχέση με το 2009 θα φτάσει τα 22 δις ευρώ, επίτευγμα μοναδικό στην ιστορία της ευρωζώνης.

Κι αυτό το επίτευγμα έχει ονοματεπώνυμο, έχει την υπογραφή ευθύνης της δημοκρατικής παράταξης, έχει τη σφραγίδα της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Η στρατηγική του προϋπολογισμού που συζητάμε  έχει  ως αναγκαία συνθήκη -και όχι ως εύκολο σύνθημα- έναν απαραίτητο αλλά και εμβληματικό όρο: Τα πρωτογενή πλεονάσματα.

Ο προϋπολογισμός αυτός είναι ο πρώτος, μετά από χρόνια, που θα οδηγήσει σε πρωτογενή πλεονάσματα σε ποσοστό 1,1% του ΑΕΠ, δηλαδή πλεονάσματα της τάξης σχεδόν των 2,4 δις. Ευρώ.

Η σημασία ενός προϋπολογισμού με πρωτογενές ταμειακό πλεόνασμα είναι πολλαπλή –οικονομική, πολιτική και συμβολική – ειδικά αν πρόκειται για το ελληνικό κράτος στην κρίσιμη, οριακή κατάσταση στη οποία έχει περιέλθει.

Γιατί έτσι στέλνουμε το μήνυμα στους εταίρους μας αλλά και στις αγορές ότι η Ελλάδα είναι εδώ και είναι αποφασισμένη.

Έτσι, στέλνουμε το μήνυμα στον ελληνικό λαό που τόσο πιέζεται και υφίσταται πρωτοφανείς στερήσεις, ότι αυτή η προσπάθεια δεν είναι ούτε χαμένη ούτε μάταιη, αλλά μπορεί να οδηγήσει και θα οδηγήσει στο σημείο που θα αντικρύσουμε ξανά την ελπίδα.

Και θα πρέπει να τονίσουμε ότι η ορατή προοπτική πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2012 αποτέλεσε κεντρικό επιχείρημα για την επίτευξη της ιστορικής απόφασης της 26^ης Οκτωβρίου.

Απόφαση που συμπυκνώνει μια δύσκολη διετία πολιτικής μοναξιάς του ΠΑΣΟΚ με υψηλό αίσθημα ευθύνης απέναντι στη χώρα και το μέλλον της.

Μια απόφαση που κάποιοι τώρα εύκολα χαρακτηρίζουν αναπόφευκτη. Αναπόφευκτη είναι όμως, μόνο η σωτηρία της χώρας. Αυτή ήταν και παραμένει η μόνη πυξίδα μας αυτά τα δύο χρόνια.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Στον προϋπολογισμό του 2012 τα έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 3,4% ξεπερνώντας τα 58 δις ευρώ. Παρά την ύφεση που ανέρχεται στο 5,5%, στο τρίτο τρίμηνο του 2011 είδαμε τα έσοδα να αυξάνονται επίσης κατά 5,5%. Και παρά την υστέρηση στο πρώτο εξάμηνο του 2011, οι τάσεις βεβαιώνουν ότι συνολικά τα έσοδα θα αυξηθούν το έτος 2012.

Η αναλογία άμεσων – έμμεσων φόρων βελτιώνεται με την έμμεση φορολογία να παραμένει στα επίπεδα του 2011.

Οι δαπάνες του προϋπολογισμού για το 2012 υπολογίζονται μειωμένες κατά 8,3%.

Οι δαπάνες για τόκους αναμένεται να διαμορφωθούν στα 12,7 δις ευρώ, δηλαδή αισθητά μειωμένες σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2011 αλλά και τα 18 δις που θα έπρεπε να καταβάλουμε αν δεν εφαρμοζόταν η απόφαση της 26^ης Οκτωβρίου.

Μάλιστα, η συνολική ωφέλεια από αυτή την απόφαση εκτιμάται πως θα ξεπεράσει τα 13 δις ως το 2014.

Βεβαίως, οι δαπάνες το 2011 εμφανίζονται αυξημένες, λόγω αυξημένου κόστους για τόκους και γιατί έπρεπε να ενισχυθεί το κοινωνικό κράτος.

Οι φωνές που ακούγονται τώρα για το ότι οι δαπάνες δεν θα μειωθούν αρκετά, θυμίζουν την διαπίστωση του Τζων Γκαλμπρέηθ:

«Τίποτα δεν είναι τόσο αξιοθαύμαστο στην πολιτική όσο η βραχεία μνήμη».

Κι επειδή η κριτική είναι εύκολη όταν η μνήμη εξασθενεί, επιτρέψτε μου να σας θυμίσω πώς εκτοξεύθηκαν οι δαπάνες από το 2005 και μετά, όταν η Ελλάδα άρχισε να μπαινοβγαίνει στην επιτήρηση αλλά να βγαίνει από τις αξιόπιστες χώρες.

Επειδή οι αριθμοί εδώ λένε την αλήθεια και οι εικόνες μιλούν όσο χίλιες λέξεις, καταθέτω στα πρακτικά τα σχετικά μεγέθη.

Ας αφήσουμε ωστόσο για λίγο το πρόσφατο παρελθόν κι ας δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε όσα μας κληροδότησε στο παρόν και στο μέλλον.

Ο προϋπολογισμός αυτός δεν είναι απλώς νούμερα, υπολογισμοί και ποσοστά.

Είναι αποτέλεσμα συστηματικής δουλειάς και ορθολογικής διαχείρισης που αν και ήταν αυτονόητη, ήταν σχεδόν απούσα από παντού.

Ο ορθολογισμός απουσίαζε εντελώς από τη διαχείριση των ΔΕΚΟ. Πώς αλλιώς να εξηγηθεί στους Έλληνες πολίτες ότι το 2011, σε ένα μόλις έτος, το οικονομικό αποτέλεσμα βελτιώθηκε κατά 800 εκατομμύρια ευρώ;

Μάλιστα, με αυτόν τον προϋπολογισμό προβλέπεται βελτίωση του οικονομικού αποτελέσματος χρήσης κατά 62%.

Μεγάλα βήματα έγιναν στον κοινωνικό προϋπολογισμό, όπου συνεχίζεται η επιτυχημένη προσπάθεια του προηγούμενου έτους.

Η ύφεση μειώνει βέβαια τα έσοδα κατά 580 εκατομμύρια το 2012.

Αλλά με τη μείωση των φαρμακευτικών και λειτουργικών δαπανών, η εξοικονόμηση αγγίζει τελικά τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ.

Στα νοσοκομεία, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τα οικονομικά αποτελέσματα επιτυγχάνονται χωρίς εκπτώσεις στις θεμελιώδεις αρχές του ΕΣΥ.

Η διαβόητη μαύρη τρύπα της υγείας αρχίζει να κλείνει, αφού το 2011 έχουμε μείωση των ανεξόφλητων υποχρεώσεων κατά 850 εκατομμύρια ευρώ.

Το 2012 το λογιστικό πλεόνασμα θα διαμορφωθεί στα 400 εκατομμύρια, όσα περίπου και το 2011.

Καίριες παρεμβάσεις, όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, η ανατιμολόγηση των φαρμάκων και των ιατρικών πράξεων αποφέρουν άμεσα αποτελέσματα και εξορθολογίζουν τις δαπάνες.

Η λειτουργία του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας φέρνει νέες μειώσεις στις δαπάνες αλλά και ενιαία αντιμετώπιση των πολιτών, στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο υπηρεσιών.

Σημείο αιχμής της ίδιας της λειτουργίας του κράτους είναι και οι αλλαγές στο φορολογικό σύστημα.

Η υιοθέτηση ενός Εθνικού Φορολογικού Συστήματος που θα είναι σταθερό, θα είναι δίκαιο, θα είναι αποτελεσματικό, είναι πάντοτε ο κύριος στόχος.

Η άρση του απορρήτου προς τη φορολογική διοίκηση, η αυστηροποίηση των προβλεπομένων ποινών και η δράση της οικονομικής αστυνομίας είναι ενδείξεις ενός συστήματος που πλέον αλλάζει.

Το ίδιο συμβαίνει με την υποχρεωτική διαβίβαση από τις τράπεζες στις αρμόδιες αρχές των εμβασμάτων μεταφοράς των κεφαλαίων στο εξωτερικό, την επέκταση των ηλεκτρονικών δηλώσεων και την επικείμενη κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.

Είχαμε δει ξανά συλλήψεις για φοροδιαφυγή και χρέη προς το δημόσιο; Είναι βέβαια γεγονός ότι οι ατέλειες του μηχανισμού και των διαδικασιών δεν επιτρέπουν την άμεση είσπραξή τους στο βαθμό που θα έπρεπε. Όμως υπάρχουν ήδη μετρήσιμα αποτελέσματα.

Είχαμε δει ποτέ άνοιγμα λογαριασμών και μάλιστα με το ρυθμό που συμβαίνει σήμερα;

Σε ένα χρόνο τα αιτήματα του ΣΔΟΕ για άνοιγμα λογαριασμών ξεπέρασαν τα 4000, ενώ οι πρώτοι 100 έλεγχοι επέφεραν πρόστιμα πάνω από 200 εκατομμύρια ευρώ.

Μόνο τις τελευταίες δυο εβδομάδες εισπράχθηκαν 2,5 εκατομμύρια ΕΥΡΩ ενώ την τελευταία εβδομάδα, 1,5 εκατομμύριο ΕΥΡΩ εισέρρευσαν στα δημόσια ταμεία από ελέγχους περιουσιακών στοιχείων (ακινήτων κατά βάση) OFF SHORE εταιριών.

Αυτό είναι ένα ισχυρό μήνυμα προς τους πολίτες ότι η εποχή που σήκωναν τα βάρη μόνο όσοι δεν μπορούσαν και δεν ήθελαν να κρύψουν τίποτα ανήκει στο παρελθόν.

Ας μην ξεχνάμε ότι το μεγάλο διαρθρωτικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, η παραοικονομία και η φοροδιαφυγή, που υπολογίζεται ότι ξεπερνά το 25% του ΑΕΠ, υπερδιπλάσιο από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ, στερεί πολύτιμους πόρους από την κοινωνική πολιτική.

Είναι απολύτως αδύνατο να ισορροπήσει δημοσιονομικά ένα κράτος με τέτοια μεγέθη μαύρης οικονομίας – γι’ αυτό οι δράσεις πρέπει να είναι αποφασιστικές και αποτελεσματικές.

Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα μας επιτρέψει να αποφύγουμε τα οριζόντια μέτρα που συμπιέζουν τους πολίτες και επιτείνουν το αίσθημα της αδικίας.

Οι παρεμβάσεις όμως τη διετία που πέρασε δεν εστιάζονται μόνο στις αμιγώς οικονομικές λειτουργίες.

Επιτυγχάνονται σε όλο το φάσμα της δημόσιας πολιτικής γιατί η πραγματική και ουσιώδης δημοσιονομική προσαρμογή είναι εφικτή μόνο σε ένα κράτος που ξοδεύει λιγότερα και πετυχαίνει ποιοτικότερα αποτελέσματα.

Έτσι, στην Παιδεία, ειδικά στην Ανώτατη εκπαίδευση, έγιναν και γίνονται γενναίες μεταρρυθμίσεις, με συναίνεση που ποτέ δεν είχε διανοηθεί κανείς κι αυτό δεν έγινε τυχαία.

Η αναμόρφωση του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν θα εξοικονομήσει απλώς πόρους.

Θα ενισχύσει τα θεμέλια μιας οικονομίας έντασης γνώσης, αφού οικονομία της προόδου και κοινωνία της συνοχής είναι αδύνατη χωρίς ισχυρή παιδεία.

Την ίδια στιγμή, το νέο πλαίσιο προμηθειών για την Εθνική Άμυνα επιτυγχάνει περιορισμό των δαπανών αλλά υπόσχεται και περισσότερη διασύνδεση με την τεχνολογία και την αναπτυξιακή διαδικασία.

Η τελευταία αυτή έννοια, η ανάπτυξη, είναι κυρίες και κύριοι συνάδελφοι το μεγάλο ζητούμενο ειδικά σε αυτή τη συγκυρία.

Πραγματικά, ο δείκτης ανάπτυξης ήταν θετικός σχεδόν τα 15 τελευταία χρόνια, μάλιστα ως το 2004 πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Στον πίνακα που θα καταθέσω στα πρακτικά, αποτυπώνεται η εξέλιξη του ελληνικού ΑΕΠ σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 αλλά και των 15 κρατών μελών από το 1995 μέχρι το 2008.

Το καταθέτω.

Όπως βλέπουμε, η ελληνική οικονομία πράγματι μεγεθυνόταν. Όμως δεν εξελισσόταν.

Οι αλλαγές που καταγράφονται πλέον στην οικονομική λειτουργία δείχνουν μια ποιοτική μεταβολή.

Μια μεταβολή που αποτυπώνεται στην μεγάλη άνοδο των εξαγωγών, μειώνει το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αλλά και συμβάλλει στην αύξηση νέων παραγγελιών στη βιομηχανία.

Η πραγματική και ολοκληρωμένη ανάπτυξη, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιτυγχάνεται από τη συνέργεια όλων των κλάδων.

Και ο αγροτικός τομέας δεν μπορεί να λείπει από την αναπτυξιακή διαδικασία.

Ο αγροτικός κόσμος συνεχίζει μια μεγάλη παράδοση κι ενσωματώνει μια μεγάλη ελπίδα.

Την παραγωγική Ελλάδα που τόσο έχουμε ανάγκη.

Γι’ αυτό και δίνεται ειδικό βάρος στην αγροτική οικονομία που μπορεί να δώσει πολλά στον αγώνα για ποιοτική ανάπτυξη.

Τα κίνητρα που παρέχονται σε νέους αγρότες με την παραχώρηση γεωργικής γης με συμβολικό τίμημα εντάσσονται ακριβώς σε αυτή την αντίληψη.

Το ίδιο ισχύει και για τις εισροές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων που ξεπερνούν τα 2,2 δις ευρώ και χρηματοδοτούν τη στήριξη του αγροτικού πληθυσμού και την τόνωση της οικονομίας της υπαίθρου.

Οι κοινοτικές ενισχύσεις καταβλήθηκαν φέτος νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, μέσα στο πρώτο δίμηνο, ενώ περί τα 2,5 δις ευρώ ετησίως θα είναι οι άμεσες ενισχύσεις μέχρι και το 2013.

Οι συνεταιρισμοί αναδιαρθρώνονται και εξυγιαίνονται.

Επίσης, τα έργα του γεωργικού τομέα για την ενίσχυση των υποδομών, της μεταποίησης και της εμπορίας γεωργικών προϊόντων χρηματοδοτούνται με 400 εκατομμύρια από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Ένα Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων που καλείται να ανταποκριθεί στην ανάγκη για δημοσιονομική περιστολή, αλλά και στο βασικό του ρόλο ως κυρίαρχο αναπτυξιακό εργαλείο.

Βέβαια, η κριτική, που είναι πάντα εύκολη και ανέξοδη, θεωρεί χαμηλούς τους πόρους του προγράμματος.

Όμως μέσα σε αυτήν την τόσο δύσκολη συγκυρία, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για το νέο έτος είναι αυξημένο κατά 12% σχεδόν σε σχέση με το 2011.

Μπορεί έτσι να χρηματοδοτήσει δράσεις που στηρίζονται αποκλειστικά στους εθνικούς πόρους, όπως οι πρωτοβουλίες των ΟΤΑ και οι ενισχύσεις των ιδιωτικών επενδύσεων.

Στο όριο πληρωμών του εθνικού σκέλους του Προγράμματος για το 2011 περιλαμβάνονται οι δωρεές τρίτων για τις πυρόπληκτες περιοχές.

Γνωρίζω πολύ καλά ότι οι πυρόπληκτες περιοχές, με πρώτη την Ηλεία, περιοχές που δοκιμάστηκαν και δοκιμάζονται, περιμένουν -και θα περιμένουν- ισχυρότερη στήριξη από την πολιτεία. Οι πολίτες της πρέπει να νιώσουν ότι θα έχουν κι εκείνοι ίσες ευκαιρίες, ότι δεν θα μείνουν πίσω.

Και αυτό είναι ένα στοίχημα και για την παρούσα αλλά και για τις επόμενες κυβερνήσεις. Ένα στοίχημα που οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν το κέρδισαν.

Η σπουδαιότερη αναπτυξιακή παράμετρος, κυρίες και κύριοι βουλευτές, είναι το ΕΣΠΑ. Κι εδώ ακούστηκε κριτική για υστερήσεις.

Όμως η επιτάχυνση της απορρόφησης οδηγεί στο 27% φέτος από 3% που ήταν το 2009, ενώ συγκεκριμένα προγράμματα ακολουθούν ακόμα ταχύτερους ρυθμούς υλοποίησης. Σίγουρα μπορούν να γίνουν ακόμη περισσότερα και πρέπει να γίνουν και πιο πολλά και πιο γρήγορα.

Πρέπει να γίνει συνείδηση, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι το κάθε ευρώ πρέπει να έχει πολλαπλασιαστική αξία.

Έργα – κλειδιά με προστιθέμενη αξία πρέπει να αντιμετωπίζονται ως προτεραιότητες.

Οδικοί άξονες όπως η Ολύμπια Οδός και τα υπόλοιπα μεγάλα έργα υποδομής, έργα που αλλάζουν όχι μόνον το χάρτη αλλά την οικονομία και τη ζωή ολόκληρης της περιφέρειας και των κατοίκων της, δυστυχώς βρίσκονται σε τέλμα.

Οι Έλληνες πολίτες περιμένουν, λοιπόν, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε έργα ζωτικής σημασίας με έμπρακτη στήριξη από το τραπεζικό σύστημα που αποτελεί τον κύριο φορέα χρηματοδότησης.

Η οικονομία τον τελευταίο χρόνο βλέπει σταδιακά να μπαίνουν σε κίνηση όλο και περισσότεροι μοχλοί.

Η απλούστευση των διαδικασιών για την έναρξη νέων επιχειρήσεων και το χτύπημα στη γραφειοκρατία αποτελούν πρωτεύοντα στόχο με απτά πλέον αποτελέσματα.

Γεγονός αποτελεί η ίδρυση τρεισήμισι χιλιάδων νέων επιχειρήσεων μέσω της Υπηρεσίας μίας στάσης.

Γεγονός -που μάλιστα επιβεβαιώνει η Έκθεση του ΟΟΣΑ- είναι και η απλοποίηση των διαδικασιών και η υλοποίηση εκατοντάδων επενδυτικών σχεδίων που παρέμεναν κλειδωμένα στα συρτάρια.

Σ’ αυτό αποσκοπεί να συμβάλει και η νέα περιβαλλοντική νομοθεσία που χωρίς να κάνει εκπτώσεις στην προστασία του φυσικού κεφαλαίου, διευκολύνει κι επιταχύνει τις επενδυτικές προσπάθειες.

Ο τουρισμός μας όμως δεν μπορεί να μείνει έξω από τον αναπτυξιακό σχεδιασμό.

Η άρση του καμποτάζ ανοίγει νέους δρόμους και προοπτικές, και υπόσχεται το άνοιγμα σε μια νέα και πολλά υποσχόμενη αγορά με καινούργιες εισροές εισοδημάτων.

Ταυτόχρονα, η αύξηση των αεροπορικών αφίξεων επιβεβαιώνει τη δυναμική της χώρας και δείχνει ότι ο τουρισμός μας θα συνεχίσει να αποτελεί ισχυρό αναπτυξιακό πυλώνα.

Όλες αυτές οι δράσεις, κυρίες και κύριοι βουλευτές, είναι θεματικές αλλά συμβάλλουν στην ενεργοποίηση της ανάπτυξης.

Της ανάπτυξης που θα μας οδηγήσει στην απεμπλοκή από την παγίδα της ύφεσης.

Πραγματικά, η ύφεση θα φτάσει σωρευτικά στο 12%.

Πραγματικά, επίσης, η ύφεση θα συνεχιστεί σε ποσοστό 2,8% και το 2012, μικρότερη σε σχέση με το τρέχον έτος.

Ξέρουμε πολύ καλά τι σημαίνει αυτό.

Σημαίνει αύξηση της ανεργίας, που από μόνη της δεν είναι απλώς ένας οικονομικός δείκτης, αλλά ένα μεγάλο κοινωνικό δράμα.

Στο συνολικό πληθυσμό η ανεργία θα ξεπεράσει το 17%, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ τη φράση του Γιώργου Γεννηματά: «Για έναν άνεργο η ανεργία είναι 100%».

Η ανεργία αποτελεί τον μεγάλο αντίπαλο κάθε κυβέρνησης αλλά , ιδιαίτερα, αυτής της κυβέρνησης. Η ανεργία ναρκοθετεί το μέλλον της χώρας. Της χώρας που δεν μπορεί να αλλάξει με τη νέα γενιά παροπλισμένη ή και ξενιτεμένη.

Τα προγράμματα κοινωνικής εργασίας, που ξεκινούν άμεσα, αποσκοπούν ακριβώς στην ανακούφιση μεγάλων κοινωνικών ομάδων που δοκιμάζονται.

Το ίδιο και τα προγράμματα αυτεπιστασίας των δήμων που φιλοδοξούν να καταφέρουν πλήγμα στην επέκταση της ανεργίας.

Αλλά και τα τοπικά προγράμματα στήριξης της απασχόλησης αποτελούν χρήσιμα εργαλεία που προσφέρουν πολλά στην προσπάθεια για την αναχαίτιση της ανεργίας.

Για την πλήρη καταπολέμηση της ανεργίας, για την πυροδότηση της ανάπτυξης, για τον περιορισμό των ελλειμμάτων είναι απαραίτητες δράσεις σε κάθε τομέα δημόσιας πολιτικής.

Αναγκαίες είναι, όμως, και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που αποτελούν σταθερό στόχο κάθε προϋπολογισμού τις τελευταίες δεκαετίες για να γίνουν τελικά πολλές από αυτές πράξη μόλις τα δύο τελευταία χρόνια.

Η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας που αντί να προσφέρει στον ελληνικό λαό κοστίζει στον κρατικό προϋπολογισμό είναι μια μεγάλης κλίμακας προσπάθεια.

Δεν μπορούμε, λοιπόν, να μην αναγνωρίσουμε στην ίδρυση του Ταμείου Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας τη συναίνεση που επέδειξαν οι πολιτικές δυνάμεις και τα πρώτα ενθαρρυντικά οικονομικά αποτελέσματα.

Υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος, δρόμος που έχει πάντως αρχίσει να διανύεται.

Ο δημόσιος τομέας αναδιαρθρώνεται και εκσυγχρονίζει την οργάνωση και τη λειτουργία του.

Η μελετημένη απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων μπορεί να γίνει απελευθέρωση δημιουργικών δυνάμεων.

Οι ιδιωτικοποιήσεις μπορούν να προσελκύσουν άμεσες επενδύσεις, να διευρύνουν την οικονομική δραστηριότητα, να βελτιώσουν το επίπεδο υπηρεσιών.

Μπορούν ακόμη να απομειώσουν σημαντικά το δημόσιο χρέος, ακόμη και αν ο στόχος για 50 δις ευρώ ως το 2015 φαντάζει αισιόδοξος.

Όλα αυτά, μαζί με τη μάχη κατά τη φοροδιαφυγής και τον εκσυγχρονισμό του Εθνικού Φορολογικού Συστήματος, εντάσσονται στις στρατηγικές διαρθρωτικές αλλαγές.

Αλλαγές που είναι απαραίτητες για να ενισχύσουμε την εξωστρέφεια και να βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας.

Χωρίς αυτές είναι αδύνατο να κερδίσουμε μάχες στον πόλεμο κατά του δημόσιου χρέους που είναι η μεγάλη σκιά πάνω από το σήμερα και το αύριο της πατρίδας μας.

Χρέος που μετά την απόφαση της 26^ης Οκτωβρίου θα είναι πλέον βιώσιμο και θα φτάσει στο 120% του ΑΕΠ, ίσως και χαμηλότερα το 2020.

Απόφαση, η οποία ξανατονίζω δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τις προσπάθειές μας για δημοσιονομική προσαρμογή, αλλά κυρίως τις θυσίες του ελληνικού λαού.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η πολιτική είναι επιλογή.

Με τον προϋπολογισμό αυτό η Ελλάδα επιλέγει να παραμείνει στο ευρώ και στην ενωμένη Ευρώπη, υπερασπίζοντας τις πιο πετυχημένες στρατηγικές επιλογές της.

Οφείλουμε μια απάντηση και στους εύκολους λόγους των συνθημάτων που ακούγονται από την αριστερά.

Λάθη γίνονται, αδικίες συμβαίνουν, πολλά πρέπει να διορθωθούν αλλά αυτή τη χώρα ούτε θα την οδηγήσουμε στην καταστροφή της επιστροφής στη δραχμή, ούτε θα επιτρέψουμε να γυρίσει δεκαετίες πίσω.

Όσοι το ονειρεύονται, ας προσπαθήσουν να γίνουν δημιουργικοί στις προτάσεις τους κι όχι μόνο θορυβώδεις στις πράξεις τους.

Κανείς δεν έχει το μονοπώλιο της κοινωνικής ευαισθησίας.

Γνωρίζουμε ότι ο ελληνικός λαός δοκιμάζεται και υφίσταται πρωτοφανή μέτρα που είναι οριζόντια, άρα άδικα και ,πολλές φορές, αναποτελεσματικά.

Πράγματι, η κοινωνική συνοχή – που για μας είναι πάντα το ζητούμενο – φτάνει στα όριά της.

Πράγματι, η κοινωνική ευημερία – που για μας είναι πάντα ο σκοπός –φθίνει σε ανησυχητικό βαθμό.

Μπορεί όμως κανείς να αναλογιστεί βαθύτερο κοινωνικό κόστος από την άτακτη και ανεξέλεγκτη χρεοκοπία;

Υπάρχει μεγαλύτερη ευθύνη από το να διαφυλάξουμε την κοινωνική ειρήνη, να εγγυηθούμε τη σταθερότητα και να προασπίσουμε έτσι την εθνική ακεραιότητα;

Για να διασφαλίσουμε όλα αυτά πρέπει  να φύγουμε οριστικά από τις εποχές όπου θεωρούσαμε τα πάντα εύκολα και δυνατά, και υποσχόμασταν τα πάντα στους πάντες.

Μπροστά μας έχουμε ένα δρόμο που είναι επώδυνος αλλά δεν είναι αδιέξοδος.

Δρόμο γεμάτο με δομικές αλλαγές που κλονίζουν στερεότυπα, δρόμο γεμάτο από μεταρρυθμίσεις που ανατρέπουν παγιωμένες αντιλήψεις.

Αυτό το δρόμο πρέπει να τον διασχίσουμε με σοβαρότητα, εθνική ευθύνη και συνεννόηση.

Πρέπει όμως αυτό το δρόμο να τον διαβούμε μαζί με τους πολίτες γιατί χωρίς τη δική τους συμμετοχή η προσπάθεια είναι μάταιη.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Σε αυτή εδώ τη συζήτηση, σε αυτήν εδώ την αίθουσα, δεν υπάρχουν περισσότερο ή λιγότερο πατριώτες.

Δεν αντιμάχονται οι κοινωνικά ευαίσθητοι από τη μία και οι πολιτικά ανάλγητοι από την άλλη.

Δεν συναντούμε τις κλασσικές διαχωριστικές γραμμές μιας τυπικής συζήτησης ενός συνηθισμένου προϋπολογισμού.

Σε αυτή την αίθουσα και σε αυτή τη συζήτηση βρίσκονται αυτοί που συζητούν επίμονα μόνο για το παρελθόν και εκείνοι που οραματίζονται τη μετάβαση στη νέα εποχή.

Θα διακριθούν αυτοί που μιλούν την επώδυνη γλώσσα της αλήθειας από όσους αναμασούν την εύπεπτη γλώσσα του λαϊκισμού.

Αυτοί που στηρίζουν εμπράκτως την ευρωπαϊκή τροχιά της χώρας και όσοι υποκριτικά ξεχνούν τις δεσμεύσεις που συνοδεύουν αυτή την πορεία.

Αυτοί που υποτάσσουν τις προσωπικές φιλοδοξίες αλλά και αυτοί που υποτάσσονται στις ατομικές τους αγωνίες.

Από τη μία, αυτοί που αγωνίζονται για τη νέα Ελλάδα με τη δύναμη της κοινής λογικής και από την άλλη αυτοί που προσαρμόζουν τη λογική στην πολιτική τους επιβίωση.

Αυτά είναι τα ερωτήματα στα οποία θα πρέπει να απαντήσουμε με ειλικρίνεια και θάρρος.

Αυτό είναι το διακύβευμα για το οποίο πρέπει να αποφασίσει ο ελληνικός λαός.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

’Η Ελλάς προώρισται να ζήσει και θα ζήσει’’

Η ρήση του Χαρίλαου Τρικούπη μας θυμίζει ξανά την ιστορική μοίρα της πατρίδας μας.

Είναι βέβαιο ότι απ’ αυτή την κρίση θα βγούμε πιο δυνατοί.

Είναι πολύ αργά για να είμαστε απαισιόδοξοι.

Οφείλουμε να είμαστε αισιόδοξοι, αλλά κυρίως αξιόπιστοι και αποτελεσματικοί.

Ο προϋπολογισμός του 2012 συμβολίζει τη μετάβαση από την απαισιοδοξία του παρελθόντος σε μια νέα αφετηρία σταθερότητας, ευθύνης και ανάπτυξης

Σας καλώ να υπερψηφίσετε αυτό τον προϋπολογισμό αλλά, κυρίως, να τον στηρίξετε στην πράξη από όποια θέση κι αν βρίσκεστε, από όποια θέση κι αν βρεθείτε.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.