Καταπολέμηση της Φοροδιαφυγής

Ομιλία στην Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων

Συνέχιση της επεξεργασίας και εξέτασης του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Οικονομικών «Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στελέχωση των Ελεγκτικών Υπηρεσιών και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών» (4η συνεδρίαση)

ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΤΡΙΝΗΣ: Καταρχάς κύριε Υπουργέ, νομίζω ότι αυτή η ενότητα των άρθρων προσπαθεί να καταπολεμήσει την καρδιά του προβλήματος γιατί βλέπουμε σε όλες τις εκθέσεις, σε όλες τις αξιολογήσεις, ότι υπάρχει χαμηλή αποδοτικότητα του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, την ίδια στιγμή που κατά κοινή παραδοχή παρατηρούνται πάρα πολλά φαινόμενα διαφθοράς, παραοικονομίας και βεβαίως όλα αυτά αποβαίνουν εις βάρος του σκέλους των εσόδων, που όλοι μαζί συμφωνούμε ότι είναι ο μεγάλος ασθενής της οικονομίας μας.

Άρα, νομίζω ότι πρέπει το Υπουργείο αν και το κάνει σε μεγάλο βαθμό με γενναιότητα και με επαναστατική διάθεση, να αναδιαρθρώσει και να αναμορφώσει ριζικά το σκέλος του εσωτερικού ελέγχου, αλλά βεβαίως και να μπορέσει να αξιολογήσει επί της ουσίας την αποδοτικότητα των στελεχών του Υπουργείου Οικονομικών που καλούνται να φέρουν εις πέρας, όχι μόνο αυτό το φορολογικό νομοσχέδιο, αλλά το σύνολο της φορολογικής νομοθεσίας και βεβαίως να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια.

Στο άρθρο 4 παρ.2, θέλω να ρωτήσω το εξής. Κάνετε μία διάκριση, ότι οι ελεγκτές βεβαίωσης και αναγκαστικής είσπραξης πρέπει να είναι κατηγορίας Π.Ε. και Τ.Ε. μόνο και προφανώς εξαιρείτε τους Δ.Ε. Θέλω να ρωτήσω αυτή η εξαίρεση, η κατηγοριοποίηση σε πανεπιστημιακής, τεχνολογικής εκπαίδευσης, ισχύει σε όλες τις θέσεις ευθύνης του Υπουργείου Οικονομικών; Για παράδειγμα, στο ΣΔΟΕ, αυτοί οι οποίοι αποσπώνται στο ΣΔΟΕ είναι υποχρεωτικά υπάλληλοι μόνο Π.Ε. και Τ.Ε. ή είναι και Δ.Ε. και γιατί υπάρχει αυτή η κατηγοριοποίηση;

Στο άρθρο 5. Υπηρεσία εσωτερικών υποθέσεων. Το είπα και χθες και νομίζω ότι θα πρέπει το Υπουργείο Οικονομικών, αφού θέλει να βλέπει την αλήθεια κατάματα και αφού το ίδιο ομολογεί ότι υπάρχει ολιγωρία του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και χαμηλή αποδοτικότητα του ανθρώπινου δυναμικού, να δει για ποιο λόγο γίνεται αυτό και γιατί παρατηρούνται, αν παρατηρούνται φαινόμενα διαφθοράς.

Βεβαίως αυτό δεν μπορεί να γίνει σε μια εσωτερική διαδικασία ελεγχόμενου και ελεγκτή και αξιολόγησης μεταξύ των υπαλλήλων του Υπουργείου Οικονομικών. Δεν καταλαβαίνω γιατί στο σώμα υπηρεσιών υγείας, πρόνοιας, που ελέγχουν κατ’ αναλογία όλες τις δαπάνες και όλα τα στελέχη του χώρου της υγείας, μπορούν να συμμετέχουν και υπάλληλοι που δεν είναι υπάλληλοι του Υπουργείου Υγείας και γιατί θα πρέπει να υπάρχει αυτός ο περιορισμός;

Νομίζω λοιπόν ότι στο άρθρο 5 παρ. 6 θα πρέπει να συμπληρωθεί καθώς και με υπαλλήλους οικονομικής κατεύθυνσης προφανώς, οι οποίοι μπορούν να μεταταχτούν ή να αποσπαστούν από άλλα Υπουργεία ή Νομικά πρόσωπα. Νομίζω ότι είναι αυτονόητο και πραγματικά θα διευκολύνει το στόχο που έχει το Υπουργείο, γιατί δεν μπορώ να σας κρύψω κ. Υπουργέ, ότι βλέπω πως αμέσως κατατέθηκε ένα υπόμνημα από τον Πανελλήνιο Συλλόγων Οικονομικών Επιθεωρητών. Εγώ βέβαια αγνοώ πόσα είναι τα περιστατικά που οι οικονομικοί επιθεωρητές του Υπουργείου Οικονομικών έχουν διαπιστώσει παραβατικότητα και έχουν επιβάλει ποινές και τέλος πάντων σ’ αυτή τους τη διαδικασία ζητάνε επαύξηση προσωπικού για την πάταξη της διαφθοράς και ότι πρέπει να γίνει εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση της ήδη υπάρχουσας ελεγκτικής υπηρεσίας.

Ας έρθει λοιπόν μια αξιολόγηση της ήδη υπάρχουσας ελεγκτικής υπηρεσίας για να δούμε αν με αυτή τη δομή μπορεί να συνεχίσει, αν το θέμα είναι να ενισχυθεί με υπαλλήλους του Υπουργείου Οικονομικών ή αν κατά την ταπεινή μου άποψη, θα πρέπει αυτή η διαδικασία να ανοίξει και σε υπαλλήλους άλλων Υπουργείων.

Επομένως, θεωρώ ότι θα πρέπει να συμπληρωθεί η παράγραφος 6 με μετάταξη ή απόσπαση υπαλλήλων οικονομικής κατεύθυνσης, Π.Ε., Τ.Ε., οικονομικού, άλλων υπουργείων ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.

Άρθρο 6. Στο ΣΔΟΕ. Για ποιον λόγο καταργείτε κ. Υπουργέ την ποσόστωση 20-30% στους νεοδιόριστους και αν αυτό οφείλεται στο χαμηλό αριθμών νεοδιόριστων ή αν θεωρείτε ότι άνθρωποι οι οποίοι υπηρετούν 20-25 χρόνια, που με δική σας διαπίστωση στην αιτιολογική έκθεση του Υπουργείου Οικονομικών, έχουν αυτή τη χαμηλή αποδοτικότητα και όλα τα υπόλοιπα τα οποία εσείς εισηγείστε στο νομοσχέδιο, αν θα πρέπει το ΣΔΟΕ να στελεχώνεται σχεδόν αποκλειστικά με υπαλλήλους εικοσαετίας ή εικοσιπενταετίας και δεν κατανοώ για ποιον λόγο. Ενώ βάζετε την εικοσαετία, βάζετε μετά κατ’ εξαίρεση ότι μπορεί να είναι 25 χρόνια.

Δηλαδή στο ίδιο άρθρο νόμου λέτε 20 έτη μετά λέτε 25. Βάζετε την εξαίρεση που για μένα νομίζω ότι είναι εκτός της πολιτικής πρακτικής αυτής της Κυβέρνησης και αυτής της φιλοσοφίας, την οποία επαγγελλόμαστε και υπερασπιζόμαστε. με κάποιες προϋποθέσεις, όπως το ήθος, η επαγγελματική επάρκεια, ικανότητα συνεργασίας. Θεωρώ ότι αυτά είναι απαιτούμενα και προαπαιτούμενα όχι για εξαίρεση, αλλά είναι οι αυτονόητες προϋποθέσεις που πρέπει να έχει κάποιος, ο οποίος τοποθετείται γενικά στο δημόσιο τομέα, αν θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε νοοτροπία και να αλλάξουμε φιλοσοφία.

Στο άρθρο 8 έχω να κάνω δύο παρατηρήσεις. Όσον αφορά τον «έλεγχο από το γραφείο», το είπα και χθες στην τοποθέτηση επί της αρχής, το οποίο είναι πολύ σωστό γιατί σταματάει την άμεση επαφή του ελεγκτή με τον ελεγχόμενο, με ότι αυτό μπορεί από κάποιους ελάχιστους υπαλλήλους να συνεπάγεται, αλλά κυρίως εξοικονομεί εργατοώρες και ανθρώπινο δυναμικό σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία για τη χώρα μας. Στο τέλος βάζετε «με απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών καθορίζονται τα κριτήρια, οι τεχνικές βάσει των γενικά παραδεκτών αρχών και τεχνικών της ελεγκτικής». Εγώ δεν κατανοώ γιατί θα πρέπει τη διαδικασία αυτή να την ορίζει με απόφαση ο Υπουργός και δεν θα πρέπει να είναι αμιγώς υπηρεσιακή ευθύνη, όπως είναι σε πάρα πολλές περιπτώσεις που αναφέρεται σε προηγούμενα άρθρα.

Γιατί ο Υπουργός Οικονομικών θα πρέπει αποφασίζει σε ποιες περιπτώσεις θα γίνετε έλεγχος από το γραφείο και αυτό να μην είναι ευθύνη του υπηρεσιακού παράγοντα βάσει του οποίου θα αξιολογείται βεβαίως και η αποδοτικότητα του όπως λέτε μετά.

Στην παράγραφο 6, για τις επιδόσεις με δικαστικούς επιμελητές, εγώ δεν ξέρω αν υπάρχει πληθώρα περιστατικών στα οποία δεν έχουν επιδοθεί πρόστιμα, εισφορές ή καταλογιστικές πράξεις φόρου. Νομίζω όμως, ότι αυτή η διάταξη , παρά το γεγονός ότι προβλέπει ότι θα είναι το ήμισυ της αμοιβής των δικαστικών επιμελητών, με δεδομένο το καθεστώς αμοιβών το οποίο, κατά την άποψή μου, είναι υπερβολικό, δημιουργεί ένα δυσθεώρητο κόστος και για αυτούς για τους οποίους θα γίνει η βεβαίωση αλλά και για το ελληνικό δημόσιο. Λέει μέσα ότι «η επιλογή δικαστικών επιμελητών γίνεται από τον προϊστάμενο της φορολογικής τελωνειακής αρχής».

Νομίζω ότι θα πρέπει να αναδιατυπωθεί  και ίσως στη δεύτερη ανάγνωση να το κάνουμε λίγο πιο ξεκάθαρο. Το Υπουργείο Οικονομικών δεν διαθέτει υπαλλήλους για αυτή τη διαδικασία; Δεν έχει κλητήρες; Θα πρέπει να αναθέσει σε δικαστικούς επιμελητές, με αυτές τις υπέρογκες αμοιβές, να επιβαρύνει περαιτέρω το κόστος;

Επίσης διαφωνώ με το συμβόλαιο αποδοτικότητας. Δεν καταλαβαίνω γιατί ένας δημόσιος λειτουργός, ο οποίος με επιλογή του προσλαμβάνεται στο δημόσιο για να επιτελέσει συγκεκριμένο αντικείμενο εργασίας, θα πρέπει για το αυτονόητο να μπαίνει στη διαδικασία ιδιωτικής ανταμοιβής για πράγματα τα οποία πρέπει να κάνει και βεβαίως το δημόσιο του βάζει τους στόχους. Δεν ξέρω αν για παράδειγμα, στο σχολείο οι καθηγητές επιβραβεύονται με συμβόλαια αποδοτικότητας με βάση τις επιτυχίες στις πανελλαδικές εξετάσεις ή αν οι υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι θα μπουν στη διαδικασία του συμβολαίου αποδοτικότητας.

Να φθάσουμε κύριε Υπουργέ, στο τέλος, της αυτονόητης υποχρέωσης του προσωπικού του Υπουργείου Οικονομικών, να τις μεταβιβάσουμε σε μια ιδιωτική συμφωνία ή παράκληση ή έγκλιση μεταξύ του κράτους και των λειτουργών του. Θεωρώ ότι επειδή το λένε και οι ίδιοι, ο Πρόεδρος των Υπαλλήλων των ΔΥΟ, το είπε χθες, εμείς δεν θέλουμε συμβόλαιο αποδοτικότητας. Δεν θέλουμε να μπούμε σε αυτή την διαδικασία, λογχεύει πολλούς κινδύνους. Δώστε μας κίνητρα αποδοτικότητας και εξέλιξης, δώστε μας κάποιο άλλο κίνητρο. Εκτιμώ ότι πρέπει να το δούμε με μεγαλύτερη προσοχή, όχι για τόσο για το οικονομικό κομμάτι, αλλά όσον αφορά την εμπέδωση της νοοτροπίας στο ήδη υπηρετούν προσωπικό και του Υπουργείου Οικονομικών, που αφορά αυτό το νομοσχέδιο και του οποιουδήποτε άλλου προσωπικού σε άλλο Υπουργείο, έτσι ώστε σε ανάλογο νομοσχέδιο, για να κάνουμε λειτουργίες ενός ελλειμματικού κράτους, που όλο το πολιτικό σύστημα και όλη η κοινωνία διαπιστώνει ότι είναι πολύ λιγότερο του αναμενόμενου, θα αναγκαζόμαστε να πηγαίνουμε σε συμβόλαιο αποδοτικότητας. Ευχαριστώ.